>> “Hiến kế”, tìm giải pháp căn cơ cho kế hoạch phát triển năm 2017
Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Đình Sơn điều hành phiên chất vấn.
Mở đầu phiên chất vấn, Bí thư Tỉnh ủy – Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Đình Sơn nhấn mạnh Kỳ họp thứ 3 HĐND tỉnh khóa XVII sẽ dành thời gian thỏa đáng cho nội dung chất vấn và trả lời chất vấn bởi lẽ hoạt động này có ý nghĩa quan trọng trong các kỳ họp HĐND tỉnh để từ đó phân tích nguyên nhân, đề xuất giải pháp phát triển KT – XH trong những năm tiếp theo; gắn với đó là trách nhiệm của người đứng đầu trong việc tiếp thu, giải trình và đề xuất giải pháp.
Do đâu tốc độ kinh tế giảm sâu, dự án chậm tiến độ?
Là đại biểu đầu tiên đăng đàn với câu hỏi về việc năm 2016, tốc độ kinh tế giảm sâu, không đạt kế hoạch, Giám đốc Sở KH&ĐT Trần Tú Anh cho biết: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình hình tăng trưởng KT-XH của tỉnh không đạt mục tiêu và giảm sâu so với năm 2015.
Giám đốc Sở KH&ĐT Trần Tú Anh trả lời chất vấn
Nguyên nhân khách quan là kinh tế thế giới và trong nước phục hồi chậm làm ảnh hưởng đến thu hút đầu tư, các dự án và SXKD. Theo đó, tổng vốn đầu tư toàn xã hội giảm mạnh so với năm 2015 (giảm 54%) và đạt thấp so với kế hoạch; các dự án lớn được dự kiến là động lực tăng trưởng kinh tế chưa đi vào hoạt động hoặc chậm tiến độ, cộng với tác động của sự cố môi trường và ảnh hưởng mưa lũ diện rộng đã làm ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực SXKD.
Bên cạnh đó, nguyên nhân chủ quan còn tồn tại là việc tính toán xây dựng chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế đặt ra chưa lường hết khó khăn trong quá trình thực hiện; năm 2016 tập trung nhiều cho công tác bầu cử; giải quyết sự cố môi trường và lũ lụt nên ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ kế hoạch phát triển KTXH; một số địa phương chưa thực sự quan tâm công tác cải thiện môi trường đầu tư và tháo gỡ khó khăn.
Xác định KKT Vũng Áng vẫn là động lực phát triển của tỉnh, công nghiệp nặng tiếp tục được đầu tư phát triển, Giám đốc Sở KH&ĐT đề ra 9 nhóm giải pháp cho năm 2017. Trong đó chú trọng tập trung rà soát, điều chỉnh các quy hoạch phù hợp với quy luật phát triển khách quan, điều kiện của tỉnh; đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng; tạo bước đột phá trong cải cách hành chính, trọng tâm là tinh giản bộ máy biên chế, cải cách thủ tục hành chính, môi trường đầu tư...
Với thắc mắc của đại biểu về nợ xây dựng cơ bản của 3 cấp ảnh hưởng đến kế hoạch đầu tư công của tỉnh và gây khó khăn cho các doanh nghiệp, Giám đốc Sở KH&ĐT cho rằng: Chính sách tài khóa thắt chặt, cắt giảm đầu tư công của Chính phủ trong thời gian gần đây dẫn đến mất cân đối về nguồn vốn. Ngoài ra, nhiều công trình thuộc ngân sách cấp huyện, xã dự kiến nguồn thu sử dụng đất nhưng những năm gần đây KT khó khăn, việc đấu giá quyền sử dụng đất ở các địa phương khó nên hụt nguồn thanh toán vốn đầu tư...
Về giải pháp trước mắt và lâu dài để xử lý một số dự án chậm tiến độ trên địa bàn TP Hà Tĩnh, Giám đốc Sở KH&ĐT cho biết: Hiện, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, ngành triển khai các giải pháp như rà soát tiến độ triển khai các dự án, đánh giá năng lực của các chủ đầu tư, nhà thầu; tập trung ưu tiên kêu gọi các nhà đầu tư có uy tín, thương hiệu và kinh nghiệm trong đầu tư các dự án cũng lĩnh vực nhằm thu hút được các dự án có chất lượng đầu tư; tăng cường công tác theo dõi, giám sát đánh giá đầu tư, kịp thời nắm bắt tháo gỡ khó khăn cho chủ đầu tư…
"Nóng" nợ xây dựng cơ bản, nợ nông thôn mới
Sau phần trả lời câu hỏi của Giám đốc Sở KH&ĐT, nghị trường bắt đầu "nóng" lên bởi những chất vấn của đại biểu. Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Nguyễn Trọng Nhiệu thắc mắc: “Nợ xây dựng cơ bản gần 1.800 tỷ là của cấp tỉnh nhưng không thấy số liệu nợ cấp huyện và nợ cấp xã. Doanh nghiệp xây dựng bị nợ nhiều ảnh hưởng lớn đến người lao động. Trách nhiệm của Sở KH-ĐT đối với tình trạng nợ XDCB như thế nào?”.
Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Nguyễn Trọng Nhiệu chất vấn Giám đốc Sở KH&ĐT
Đại biểu Đoàn Đình Anh, Trưởng ban VH-XH Đoàn Đình Anh chất vấn: Thời gian qua, số lượng HTX, tổ hợp tác ở Hà Tĩnh tăng nhanh do đâu? Thực trạng bộ máy nhà nước về kinh tế tập thể của tỉnh hiện như thế nào, trách nhiệm quản lý thuộc ngành nào? Dự án đường Trung Hạ (TP Hà Tĩnh) khởi công đã lâu nhưng đến nay vẫn không hoàn thành, đề nghị Giám đốc Sở giải trình và đưa ra phương án trong thời gian tới?".
Trả lời từng nội dung chất vấn của đại biểu, Giám đốc Sở KH&ĐT cho biết: Ngoài con số gần 1.800 tỷ đồng nợ cấp tỉnh, ở cấp huyện và cấp xã nợ xây dựng cơ bản hơn 1.000 tỷ. Về các doanh nghiệp xây dựng bị nợ đọng, nguyên tắc xử lý dựa trên các hợp đồng kinh tế, việc phân xử phải theo luật. Thời gian qua, tỉnh cũng hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư sản xuất, thời gian tới tỉnh sẽ tiếp tục tạo điều kiện để phát triển sản xuất dài hạn hơn.
Liên quan đến kinh tế HTX, trong 5 năm qua, số lượng đúng là tăng nhanh, trong đó có khá nhiều HTX có phương án sản xuất kinh doanh tốt như: HTX môi trường, tín dụng. Vì vậy, không thể phủ nhận vai trò của các HTX, THT đối với kinh tế tập thể Hà Tĩnh. Tuy nhiên, trách nhiệm quản lý đối với lĩnh vực này còn chưa rõ giữa KH&ĐT hay là Liên minh HTX. Thời gian tới, Sở sẽ có kế hoạch tham mưu điều chỉnh.
Về dự án đường Trung Hạ, đây là dự án có nguồn từ hỗ trợ khắc phục hậu quả bão lụt. Giai đoạn 1 cơ bản đã hoàn thành và hiện giai đoạn 2 đang rà soát và đã có phương sử dụng từ nguồn cân đối trung hạn của UBND TP Hà Tĩnh để thực hiện.
Tiếp đó, đại biểu Trần Báu Hà (tổ đại biểu huyện Nghi Xuân), đại biểu Trần Nhật Tân (tổ đại biểu huyện Thạch Hà), đại Nguyễn Quốc Hà (tổ đại biểu Kỳ Anh) lần lượt chất vấn về giải pháp thu hút đầu tư BOT, giải pháp về kết cấu hạ tầng đường bộ...
Các đại biểu Trần Báu Hà, Trần Nhật Tân nêu câu hỏi chất vấn
Chưa dừng ở đó, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nữ Y chất vấn: Toàn tỉnh có 6.200 doanh nghiệp nhưng số kê khai nộp thuế chỉ có 1.900 doanh nghiệp. Nợ xây dựng NTM đến thời điểm hiện nay rất lớn do nhiều địa phương còn nặng về thành tích. Quan điểm của Giám đốc Sở KH&ĐT để làm thế nào xây dựng NTM không chạy theo thành tích, không nợ đọng?.
Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nữ Y chất vấn Giám đốc Sở KH&ĐT
Trả lời các câu hỏi chất vấn này, Giám đốc Sở KH&ĐT cho biết: Mặc dù có rất nhiều áp lực nhưng Sở vẫn thực hiện chủ trương không chấp thuận khởi công mới công trình nào trong năm 2016, chỉ trừ những công trình cấp bách.
Cùng đó, năm 2016, tỉnh đã tham mưu bố trí trả nợ đọng hơn 600 tỷ đồng. Trong năm 2017, tỉnh sẽ không khởi công mới, chỉ trừ 2 công trình cầu cấp bách đối với dân sinh. Giám đốc Sở KH&ĐT khẳng định, mặc dù có nợ XDCB nhưng so với mặt bằng chung cả nước thì số nợ không phải là quá lớn, đang trong trong tầm kiểm soát.
Liên quan đến xây dựng NTM, Giám đốc Sở KH&ĐT cho rằng, không thể phủ nhận những kết quả trong thời gian qua. Tuy nhiên, trong điều kiện nguồn lực ở các địa phương phụ thuộc chủ yếu vào nguồn thu từ đất, để đạt và duy trì được các tiêu chí cũng như hạn chế nợ đọng còn rất khó khăn. Dù vậy, việc xây dựng NTM vẫn là chủ trương đúng đắn và là nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2017.
Đánh giá về phần trả lời chất vấn Giám đốc Sở KH&ĐT với 13 lượt câu hỏi và ý kiến tranh luận, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Đình Sơn cho rằng, vẫn còn một số nội dung chưa được làm rõ, chưa trả lời thỏa đáng.
"Xung quanh vấn đề đầu tư công, nợ xây dựng cơ bản, thời gian qua, tỉnh đã tập trung xử lý. Tuy vậy, qua phản ánh của DN và ý kiến của đại biểu vẫn còn nhiều nên đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh tiếp thu ý kiến và giải trình trong chiều mai", Chủ tịch HĐND tỉnh đề nghị.
Sau trả lời chất vấn của Giám đốc Sở KH&ĐT, đến lượt Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Văn Việt trả lời chất vấn xung quanh việc bồi thường sự cố môi trường được triển khai kịp thời nhưng đến nay vẫn chưa có đề án tổng thể về phát triển sản xuất, chuyển đổi nghề, ổn định đời sống nhân dân vùng bị ảnh hưởng.
Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Văn Việt trả lời chất vấn
Vì sao chưa có đề án tổng thể về phát triển sản xuất sau sự cố môi trường?
Trả lời câu hỏi “Do đâuđến nay vẫn chưa có đề án tổng thể về phát triển sản xuất, chuyển đổi nghề, ổn định đời sống nhân dân vùng bị ảnh hưởng sự cố môi trường biển”, Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết: Sau sự cố môi trường, cùng với những chính sách riêng của UBND tỉnh trong việc hỗ trợ bà con vùng thiệt hại, kê khai thiệt hại, Sở NN&PTNT phối hợp với các sở ngành liên quan kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật tạm thời trong nuôi trồng thủy sản, tăng cường kiểm tra, lấy mẫu giám sát môi trường ở các vùng nuôi trồng, khai thác hải sản.
Đến nay, sản xuất nuôi trồng, khai thác hải sản từng bước được khôi phục sau sự cố môi trường với diện tích thả nuôi 7.820 ha, đạt 10% kế hoạch; lượng tàu thuyền đánh bắt đã tăng dần, số tàu khai thác ven bờ đạt tỷ lệ từ 70 - 80%, tàu xa bờ đạt tỷ lệ từ 85 - 90%. Đối với ATVSTP, Sở cùng với ngành y tế đã thực hiện kiểm tra, giám sát tại các cảng cá, bến cá, tiến hành lấy mẫu thủy hải sản, muối để kiểm tra các chỉ tiêu ATTP và công bố thông tin đến người dân các lô hàng, chủng loại hải sản an toàn. Cùng đó là hoàn thành xây dựng đề án ổn định đời sống, tạo việc làm, khôi phục sản xuất thuỷ, hải sản, dịch vụ du lịch ven biển. Hiện đang phải chờ quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án khôi phục, phát triển sản xuất và chính sách hỗ trợ để bổ sung, hoàn chỉnh đề án của tỉnh cho phù hợp với trên.
Thực hiện giải pháp trong năm 2017, Giám đốc Sở NN&PTNT cho rằng: Một mặt tiếp tục thực hiện các chỉ đạo của Bộ, ngành trung ương và các giải pháp về khôi phục sản xuất thì hiện nay, Bộ NN&PTNT đang hoàn thiện đề án “Xác định thiệt hại, thực hiện bồi thường, hỗ trợ; khôi phục sản xuất và đảm bảo an sinh xã hội cho người dân bị ảnh hưởng do sự cố môi trường”, khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì Sở NN&PTNT sẽ hoàn chỉnh đề án tổng thể gắn với thực hiện các chính sách hỗ trợ của Trung ương.
Theo đó, chú trọng tổ chức lại sản xuất khai thác hải sản trên biển trên cơ sở cơ cấu lại tàu thuyền, nghề nghiệp phù hợp với các vùng biển, tuyến biển, với môi trường tự nhiên, nguồn lợi hải sản; tăng cường kiểm soát chặt chẽ các yếu tố đầu vào, cải tạo cơ sở hạ tầng các vùng nuôi theo hướng chủ động ứng phó được với sự cố môi trường và mang tính bền vững. Đối với nuôi trồng, sẽ chuyển đổi mạnh sang hình thức nuôi thâm canh, công nghệ cao; tập trung đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng, dịch vụ hậu cần tại 4 cảng cá; hình thành hệ thống dịch vụ; hạ tầng sản xuất muốn. Cùng với đó là khôi phục hoạt động du lịch, đào tạo chuyển đổi nghề cho ngư dân.
Tiếp tục phiên chất vấn, nhiều đại biểu đã làm "nóng" nghị trường bằng những câu hỏi liên quan đến việc hỗ trợ, khắc phục sự cố môi trường biển. Đại biểu Trần Việt Hà (Tổ đại biểu Thạch Hà) đặt câu hỏi: Đến nay đã có nhiều địa phương thực hiện đào tạo nghề, chuyển đổi việc làm cho ngư dân nhưng vẫn chưa biết phải bố trí kinh phí như thế nào, Sở NN&PTNT có hướng dẫn cụ thể?
Đại biểu Trần Việt Hà chất vấn Giám đốc Sở NN&PTNT
Đại biểu Trần Báu Hà (Tổ đại biểu Nghi Xuân) hỏi: Nghi Xuân hiện có 4 tàu ở NX không vay được vốn để chuyển đổi tàu. Vậy trách nhiệm của sở đối với vấn đề này như thế nào? Đại biểu Nguyễn Quốc Hà (Tổ đại biểu thị xã Kỳ Anh) lại nêu: Sau sự cố môi trường biển, tỉnh có QĐ 1822 trong đó có mục hỗ trợ vay vốn để đóng tàu xa bờ. Vậy hiện nay, có bao nhiêu người dân tiếp cận được vốn này. TX Kỳ Anh hiện có hơn 100 gia đình muốn đóng tàu xa bờ nhưng vốn lớn, vậy có cho tàu đó làm tài sản thế chấp để vay vốn hay không?
Đại biểu Nguyễn Quốc Hà nêu câu hỏi chất vấn
Trả lời chất vấn của các đại biểu, Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết: Hiện tỉnh đang chờ chính sách tổng thể của trung ương. Tỉnh sẽ nghiên cứu, đề xuất các giải pháp để xây dựng chính sách phù hợp. Về việc hỗ trợ đóng tàu, tiếp tục tuyên truyền để đóng tàu trên 90 CV khai thác xa bờ. Phát triển tàu xa bờ đồng nghĩa với phát triển hệ thống hậu cần.
Thực hiện QĐ 1822 về hỗ trợ vay vốn đóng tàu, toàn tỉnh đã hỗ trợ đóng mới được 17 tàu, nâng tổng số lên trên 50 tàu. Các hướng dẫn liên ngành phải đảm bảo các điều kiện. Sắp tới, tỉnh sẽ cùng ngân hàng khảo sát đánh giá lại để tháo gỡ vướng mắc trong hỗ trợ vay vốn đóng tàu xa bờ...
Giám đốc Sở NN&PTNT cũng nhận thêm các câu hỏi về việc quản lý giống và chất lượng giống đối với những sản phẩm cây ăn quả chủ lực của tỉnh; đánh giá về kết quả xây dựng NTM và bàn giải pháp thực hiện trong thời gian tới; hiệu quả và giải pháp cho dự án nuôi thí điểm cá bơn, cá mú, song, do hết thời gian làm việc nên phần chất vấn của Giám đốc Sở NN&PTNT sẽ tiếp diễn vào sáng mai (15/12).
* Báo Hà Tĩnh điện tử tiếp tục cập nhật nội dung phiên chất vấn tiếp theo.
