Muốn dạ dày khỏe thì việc đầu tiên cần chú ý đó là chế độ ăn uống. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết đâu là những thói quen xấu hay phải ăn uống ra sao để bảo vệ dạ dày.
Trong khi đó, cuộc sống quá bận rộn, nhiều áp lực khiến không ít người không chú trọng việc ăn uống hoặc dùng ăn uống như một cách giải tỏa cảm xúc. Bên cạnh đó, nhiều người lại thích ăn uống theo sở thích, đến khi có bệnh mới bắt đầu hối hận. Nếu không muốn điều này xảy ra với bản thân, có 8 kiểu ăn uống “tàn phá” dạ dày nhanh nhất mà bạn cần từ bỏ càng sớm càng tốt:
1. Ăn quá nhanh
Nếu ăn quá nhanh, thức ăn sẽ không được tiêu hóa kỹ ở khoang miệng, trực tiếp chuyển đến dạ dày khi vẫn còn ở dạng thô. Điều này làm hại niêm mạc dạ dày, tăng gánh nặng và thời gian làm việc cho dạ dày, làm mệt mỏi cơ bắp dạ dày và giảm nhu động dạ dày. Đây là nguyên nhân chính gây đau dạ dày và các bệnh dạ dày nguy hiểm.
Vì vậy, các chuyên gia khuyến nghị nên kéo dài ít nhất 20 phút và nhai chậm, nhai kỹ. Bởi vì ăn quá nhanh không chỉ hại dạ dày mà còn dễ gây ăn quá nhiều, làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường cùng nhiều bệnh khác.
2. Ăn quá no
Ăn uống không điều độ sẽ làm rối loạn nhịp bài tiết của dạ dày, làm suy yếu chức năng rào cản của niêm mạc dạ dày, ăn quá no cũng sẽ làm tăng gánh nặng cho dạ dày. Thường xuyên ăn quá no thường gây ra các vấn đề như trướng bụng, nhu động dạ dày chậm và làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày.
Bên cạnh đó, ăn quá nhiều trong mỗi bữa ăn sẽ khiến dạ dày chậm làm rỗng, axit dạ dày tiết ra quá nhiều, tạo áp lực lên cơ vòng thực quản dưới. Từ đó cũng làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản, suy giảm chức năng co bóp dạ dày.
Lời khuyên là chỉ nên ăn đủ no, khoảng 70 - 80%. Có nghĩa là lúc này bạn không cảm thấy đói, có thể ăn thêm vài miếng mà không khó chịu, không có cảm giác tức bụng nhưng cũng chẳng quá thèm ăn.
3. Giờ giấc ăn uống thất thường
Ăn uống thất thường, không đúng bữa, không đúng giờ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh dạ dày. Các nghiên cứu cho thấy, khi ăn đúng giờ, dạ dày sẽ tiết dịch vị tiêu hoá thức ăn, nhưng nếu bạn ăn uống thất thường, dạ dày vẫn duy trì thói quen đó. Lâu dần, cơ chế cân bằng giữa sự tiết và bảo vệ bị rối loạn dẫn đến bệnh đau dạ dày, viêm loét hoặc ung thư dạ dày.
Chưa kể, sự thất thường về giờ giấc ăn này còn làm đồng hồ sinh học của toàn bộ cơ thể, khiến hệ miễn dịch suy yếu và dạ dày dễ bị mầm bệnh tấn công hơn. Tốt nhất là ăn đúng bữa và lặp lại mỗi ngày vào khoảng thời gian nhất định.
4. Không ăn sáng
Theo các chuyên gia, việc duy trì thói quen ăn đủ 3 bữa ăn mỗi ngày có vai trò quyết định với sức khỏe nói chung và dạ dày nói riêng. Trong đó, bữa sáng là bữa ăn cực kỳ quan trọng nhưng lại thường bị bỏ qua hoặc ăn uống qua loa.
Bởi vì sau giấc ngủ dài vào ban đêm, năng lượng cơ thể đã cạn kiệt, nếu không ăn uống kịp thời, dạ dày bị kích thích bởi axit dịch vị. Theo thời gian chức năng tiêu hóa sẽ suy giảm rất nhiều, gây ra bệnh dạ dày, viêm loét và lâu ngày là ung thư dạ dày.
5. Ăn quá nhiều muối
Nhiều người thích món ăn nêm nếm đậm đà, có thói quen ăn mặn mà không biết nó hại thế nào. Lượng muối cao sẽ làm giảm tiết axit dạ dày, giảm khả năng phòng vệ của niêm mạc dạ dày. Khi đó, hàng rào chất nhầy trên bề mặt niêm mạc dạ dày sẽ dễ bị tổn thương, làm tăng nguy cơ viêm teo dạ dày.
Đặc biệt, muối tương tác với vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP) gây viêm loét dạ dày và tá tràng. Loại vi khuẩn này là nguyên nhân của 80 - 90% các trường hợp mắc viêm loét dạ dày, tá tràng. Một nghiên cứu của Nhật Bản cho thấy những ai thường xuyên ăn đồ ăn mặn có nguy cơ ung thư dạ dày cao gấp 2 lần so với những người khác. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, một người trưởng thành nên tiêu thụ dưới 5g muối mỗi ngày.
6. Không tập trung khi ăn
Ngày nay, chúng ta khó rời mắt khỏi điện thoại, máy tính hay tivi... khi ăn uống. Không chỉ bởi vì quá bận rộn mà còn vì muốn tranh thủ giải trí hoặc đơn giản chỉ là khiến bữa ăn bớt nhàm chán.
Những thói quen tưởng chừng vô hại này lại có sức tàn phá rất lớn đối với dạ dày. Bao gồm đau dạ dày, ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình tiêu hóa thức ăn, nuốt phải dị vật vào dạ dày, viêm loét dạ dày do rối loạn tiết axit dịch vị...
Việc không tập trung vào bữa ăn còn có thể khiến bạn ăn nhiều hơn mà không biết. Những người không tập trung khi ăn cũng thường ăn vặt nhiều hơn sau bữa chính. Như vậy không những làm dạ dày quá tải, suy yếu mà còn làm tăng nguy cơ tăng cân, béo phì.
7. Ăn quá ít rau củ, trái cây
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc tăng cường ăn rau củ và trái cây có thể làm giảm nguy cơ ung thư đường tiêu hóa. Chế độ ăn ít rau và trái cây là nguyên nhân của 19% số ung thư dạ dày, ruột, 31% các bệnh thiếu máu tim cục bộ và 11% số trường hợp đột quỵ. Đồng thời, nếu tăng cường ăn các loại rau họ cải ( cải chíp, cải chíp, bắp cải, súp lơ, cải xoăn...) có thể làm giảm nguy cơ ung thư dạ dày.
Chưa kể, bản thân việc ăn ít rau xanh và trái cây sẽ dẫn tới thiếu hụt chất xơ cùng nhiều vitamin, dưỡng chất khác. Làm giảm nhu động ruột, khó tiêu hóa, táo bón, dạ dày bị làm việc quá sức và suy giảm chức năng. Táo bón lâu ngày còn có thể gây nên bệnh trĩ hoặc viêm ruột thừa.
Gợi ý cải thiện là nên ăn rau mỗi bữa và ăn trái cây tươi mỗi ngày. Tốt nhất là 150 - 200g rau mỗi bữa và 200 - 500g trái cây mỗi ngày.
8. Ăn khuya
Ăn khuya là thói xấu hại dạ dày mà rất nhiều người, nhất là người trẻ tuổi hay mắc phải. Ăn khuya ở đây bao gồm cả việc ăn tối quá muộn hoặc ăn thêm bữa khuya gần lúc đi ngủ.
Thói quen này không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ, gây béo phì mà còn ép dạ dày làm việc quá tải, khiến dịch vị dạ dày tiết ra quá mức gây ăn mòn niêm mạc dạ dày. Thức ăn chưa kịp tiêu hóa hết sẽ phân hủy và lên men trong dạ dày, dẫn tới đầy bụng và đau dạ dày. Đồng thời, việc ăn đêm cũng sẽ ảnh hưởng giấc ngủ, gây khó ngủ, khiến cơ thể mệt mỏi thêm. Nó cũng dễ gây tăng cân, béo phì và nhiều bệnh lý khác.