Sau thời gian lâm bệnh nặng, ông Nguyễn Xuân C. (SN 1966) vừa qua đời. Người thân của ông nhanh chóng hoàn thiện các thủ tục để hỏa táng tại Đài hóa thân Hoàn vũ Phúc Lạc Viên (xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà). Ông là trường hợp thứ 7 trong thôn Thanh Tiến được hỏa táng.
Bà Nguyễn Thị Ninh bên bàn thờ chồng.
Anh Trần Đình Hiếu - cháu ông C. chia sẻ: “Khi biết mình mang trọng bệnh, cậu của tôi đã dặn dò con cháu sau tổ chức mai táng cho mình bằng hình thức hỏa táng. Lựa chọn hình thức này vì trước đó cậu cũng đã từng chứng kiến nhiều tang lễ của người dân khác trong thôn, hơn nữa, việc hỏa táng giữ gìn vệ sinh môi trường, tạo điều kiện cho bà con thăm viếng mà không ảnh hưởng đến đời sống tâm linh. Dù hỏa táng vẫn khá mới nhưng tâm lý của gia đình chúng tôi rất thoải mái vì đã hoàn thành được di nguyện của cậu; tang lễ vẫn được thực hiện theo đúng phong tục truyền thống".
Tính đến nay, chồng của bà Nguyễn Thị Ninh (thôn Thanh Tiến) đã về với tổ tiên vừa tròn 50 ngày. Ông bị bệnh hiểm nghèo, ra đi khá đột ngột. Trong phút lâm chung, chồng của bà cũng lựa chọn hỏa táng thay vì hình thức địa táng truyền thống.
Bà Ninh xúc động: “Ông là cán bộ về hưu, từ trước nay luôn gương mẫu thực hiện các chủ trương của Nhà nước, phong trào phát động tại địa phương. Vì thế, khi còn sống ông đã rất ủng hộ chủ trương hỏa táng để xây dựng môi trường, nếp sống văn minh nông thôn. Vì hỏa táng nên phần mộ của ông được đưa về khu vực mộ của nhánh họ và không cần thực hiện cải táng. Bây giờ cả tôi và bà cố (mẹ chồng bà Ninh - PV) cũng theo ông nhà dặn dò sẽ hỏa táng sau khi mất”.
Mai táng bằng hình thức hỏa táng ở thôn Thanh Tiến, xã Đồng Môn bắt đầu có chuyển biến từ khoảng năm 2020, đúng vào thời điểm TP Hà Tĩnh xuất hiện dịch COVID-19. UBND xã Đồng Môn đã chỉ đạo MTTQ xã phối hợp với ban công tác mặt trận thôn và các chi hội thôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, đặc biệt là lan tỏa việc hỏa táng trong các gia đình, dòng họ.
Trong đó, thôn Thanh Tiến là đơn vị đi đầu thực hiện nếp sống văn minh này. Đến nay, trên địa bàn thôn đã có 7 gia đình lựa chọn hình thức hỏa táng cho người thân qua đời; riêng gia đình anh Nguyễn Xuân Đức đã lựa chọn hình thức này để mai táng cho cả bố và mẹ của mình.
Việc lan tỏa chủ trương thực hiện hỏa táng người quá cố ở thôn Thanh Tiến luôn có sự đồng hành của chính quyền địa phương, Ủy ban MTTQ xã.
Ông Trần Hậu Hà – Trưởng thôn Thanh Tiến, xã Đồng Môn cho biết: “Kết quả chỉ mới bước đầu nhưng những chuyển biến này đã lan tỏa và làm thay đổi nhận thức của người dân về mai táng văn minh trong thôn xóm, dòng tộc. Mỗi khi trong thôn có người mất, Ban công tác mặt trận thôn và các thành viên trong liên đoàn cán bộ, chi hội, đoàn thể đều tiếp xúc và vận động người nhà, trưởng họ về những lợi ích của việc hỏa táng... Người dân khi đến thăm viếng người đã khuất cũng được chứng kiến quy trình tổ chức tang lễ; lợi ích của việc hỏa tác đối với môi trường, sức khỏe cho người nhà và hàng xóm láng giềng... để thay đổi nhận thức và lan tỏa phong trào. Từ năm 2022 đến nay, nhu cầu hỏa táng của người dân trong thôn ngày càng tăng”.
Việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang luôn được thôn Thanh Tiến lồng ghép tại các cuộc họp của thôn.
Cũng theo ông Hà, chuyển biến của phong trào này còn nhờ vào nét văn hóa làng của thôn Thanh Tiến. Đó là các gia đình có người thân qua đời, sau khi hoàn thành công việc chôn cất thì sẽ có lễ cảm ơn làng xóm, láng giềng. Qua buổi gặp mặt này, không chỉ có những lời hỏi thăm, động viên, người dân cũng sẽ truyền đạt cho nhau những tư tưởng, nhận thức tiến bộ, văn minh hơn. Theo đó, thôn sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động để nó không chỉ là phong trào mà dần hình thành nên nếp sống mới.
Thực hiện chủ trương xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, nâng cao các tiêu chí xây dựng đô thị loại II và triển khai hiệu quả mô hình “Thôn, tổ dân phố văn minh trong việc tang”, lãnh đạo xã Đồng Môn đã quan tâm chỉ đạo cấp ủy, Ủy ban MTTQ xã, các đoàn thể vào cuộc phối hợp với đơn vị thôn đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân.
Tại các buổi sinh hoạt thôn, đoàn thể, chi hội, chúng tôi đều lồng ghép để tuyên truyền, phân tích rõ lợi ích của phương pháp hỏa táng đến tận dòng họ, gia đình; cử lực lượng hỗ trợ gia đình khi có người thân qua đời... Thôn Thanh Tiến là đơn vị đi đầu và đáng mừng là chủ trương đang được người dân ủng hộ, tiếp tục lan tỏa...