Sáng 22/8, tại TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị, Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Trị, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, các Bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức Hội nghị báo cáo kết quả đánh giá hiện trạng môi trường biển 4 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế.
 |
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: “Người dân miền Trung sẽ có một môi trường biển sạch, đẹp, an toàn”. |
Chủ trì hội nghị là Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, cùng các ông Châu Văn Minh (Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), Võ Tuấn Nhân (Thứ trưởng Tài nguyên) và đại diện lãnh đạo tỉnh Quảng Trị.
Tham dự hội nghị còn có đại diện của các Bộ, Ngành Trung ương, lãnh đạo các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế và các nhà khoa học trong cũng như ngoài nước, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc của Bộ TN&MT và các sở, ngành của tỉnh Quảng Trị…
 |
Bộ trưởng Trần Hồng Hà và lãnh đạo tỉnh Quảng trị, lãnh đạo Viện Hàn lâm khoa học và Công nghệ Việt Nam chủ trì hội nghị |
Nhanh chóng điều tra, đánh giá chất lượng môi trường biển
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định: Với sự quan tâm sâu sát của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc đầy trách nhiệm của các bộ ngành, các nhà khoa học và lãnh đạo của các địa phương, ngày 28 tháng 6 năm 2016, Công ty Formosa Hà Tĩnh đã phải thừa nhận trách nhiệm về việc gây ra sự cố môi trường.
 |
Lãnh đạo Hà Tĩnh và các tỉnh miền Trung tham dự hội nghị. |
“Công ty đã công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì để xảy ra sự cố môi trường nghiêm trọng, đồng thời cam kết thực hiện việc bồi thường thiệt hại kinh tế cho người dân; bồi thường xử lý ô nhiễm và phục hồi môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung của Việt Nam với tổng số tiền tương đương 500 triệu USD; cam kết khắc phục và không để tái diễn các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và tài nguyên nước” - Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.
Người đứng đầu Bộ TN&MT trân trọng cảm ơn nghĩa cử của nhân dân cả nước nói chung và người dân Quảng Trị nói riêng đã rất bền bỉ, bình tĩnh, luôn một lòng tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, hướng xử lý của Chính phủ; đồng thời đã đóng góp ý kiến trên tinh thần xây dựng, có trách nhiệm và các giải pháp khắc phục sự cố. Nhận thức rõ trách nhiệm chính trị trước nhân dân đối với yêu cầu cấp bách sớm khôi phục các hoạt động sản xuất, kinh doanh, giúp ngư dân tiếp tục bám biển, bảo đảm sinh kế, an toàn của người dân, phải nhanh chóng điều tra, đánh giá, công bố diễn biến, hiện trạng, chất lượng môi trường biển trong và sau khi xảy ra sự cố.
Bộ trưởng cho biết: Bộ TN&MT đã huy động một đội ngũ lớn chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, đơn vị khoa học công nghệ thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, các bộ - ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội và các địa phương liên quan triển khai Chương trình quan trắc chất lượng môi trường biển, đồng thời tổ chức đánh giá, xác định mức độ, phạm vi ô nhiễm môi trường và suy thoái hệ sinh thái biển tại 4 tỉnh miền Trung với một khối lượng công việc rất lớn. Việc triển khai được dựa trên các phương pháp đánh giá hiện đại có tính khoa học cao, phù hợp với thông lệ quốc tế, bảo đảm độ tin cậy.
 |
Các chuyên gia nước ngoài tham dự hội nghị |
“Kết quả quan trắc, khảo sát, đánh giá diễn biến chất lượng môi trường biển đã được Hội đồng do Bộ Tài nguyên và Môi trường thành lập với sự tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học về các lĩnh vực: môi trường biển, thủy văn, địa hóa, hóa học và đại diện các Bộ, ngành liên quan và một số chuyên gia trong nước và quốc tế cho ý kiến đánh giá, nhận xét góp ý” - Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho hay.
Công khai chất lượng nước biển để người dân được biết
Tại Hội nghị, các chuyên gia, nhà khoa học đại diện cho các cơ quan, đơn vị tham gia thực hiện dự án “Điều tra, đánh giá mức độ, phạm vi ô nhiễm môi trường và suy thoái các hệ sinh thái do sự cố môi trường gây ra tại 4 tỉnh miền Trung” báo cáo kết quả quan trắc, đánh giá chất lượng nước biển, trầm tích biển, các hệ sinh thái biển sau sự cố môi trường; các đại biểu tham dự Hội nghị trao đổi, thảo luận thống nhất nhận định về mức độ, phạm vi an toàn của môi trường biển, với sự tham gia của đông đảo các cơ quan truyền thông sẽ thông tin một cách rộng rãi, minh bạch, khách quan tới người dân.
“Tôi luôn nhận thức được việc công bố biển sạch là rất quan trọng và cần thiết đáp ứng mong mỏi của người dân được biết môi trường biển đã sạch chưa? Vùng biển nào sạch? Vùng biển nào chưa sạch? Nuôi trồng hải sản được chưa? Hải sản an toàn chưa? để đảm bảo hoạt động sản xuất, đánh bắt, sinh kế trở lại bình thường…” - Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.
 |
Toàn cảnh Hội nghị sáng 22/8 |
Đặc biệt, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã ghi nhận và đánh giá cao tỉnh Quảng Trị trong thời gian vừa qua, trước yêu cầu và đòi hỏi cấp bách của người dân đã chủ động triển khai dự án thử nghiệm đưa nước vào nuôi tôm và kết quả đáng mừng là sản phẩm đạt chất lượng an toàn và được thị trường chấp nhận.
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, tại Hội nghị này, Bộ TN&MT theo chức năng và nhiệm vụ được giao sẽ công bố báo cáo về đánh giá chất lượng môi trường biển trong và sau sự cố. “Tôi đề nghị các Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT ngay sau hội nghị này tiến hành các bước theo quy định công bố đầy đủ thông tin đáp ứng nguyện vọng chính đáng nêu trên của người dân” - Bộ trưởng nói.
Triển khai đồng bộ công tác kiểm soát các nguồn thải
Tại hội nghị, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cũng cho biết, bên cạnh việc tiếp tục theo dõi, đánh giá diễn biến chất lượng môi trường biển ven bờ khu vực miền Trung, Bộ TN&MT và các địa phương sẽ triển khai đồng bộ công tác kiểm soát các nguồn thải, giám sát chặt chẽ nguồn phát thải từ Công ty Formosa Hà Tĩnh, kết nối dữ liệu, xây dựng hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu và các ứng dụng công nghệ hiện đại trong giám sát, cảnh báo ô nhiễm môi trường biển.
Bộ trưởng cho rằng, sự tham gia của các cấp các ngành cũng như cộng đồng dân cư trong việc giám sát các nguồn thải xả ra môi trường biển, nâng cao chất lượng môi trường cũng cần được tăng cường nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương ven biển 4 tỉnh miền Trung.
 |
Đông đảo các phóng viên tác nghiệp tại hội nghị |
“Tôi hi vọng rằng, với sự quan tâm sâu sát, sự chỉ đạo quyết liệt, toàn diện của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ; sự phối hợp nhịp nhàng, hiệu quả giữa các Bộ, ngành, giữa Trung ương và địa phương; sự tham gia đông đảo của các nhà khoa học và đặc biệt là sự nỗ lực của chính quyền và người dân khu vực bị ảnh hưởng, sự chung sức của nhân dân cả nước, môi trường và các giá trị về kinh tế, sinh thái và nhân văn của dải ven biển miền Trung sẽ sớm được phục hồi, người dân Miền trung sẽ có cả thép, cả cá và cả một môi trường biển sạch, đẹp, an toàn…” - Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.
Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh: Rất cần công bố thủy sản đã an toàn chưa? Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Đặng Quốc Khánh cho rằng, nhân dân miền Trung rất mong chờ hội nghị này. Bà con luôn đặt câu hỏi, môi trường thế nào, hải sản ra sao? Kết quả công bố khả quan, mừng là biển đã tự làm sạch. Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Hội đồng nghiên cứu đánh giá kỹ lưỡng, có sự so sánh rõ, đặc biệt hai yếu tố xyanua không còn, phenol còn 4 vòng xoáy nhưng trong tiêu chuẩn cho phép.
Thời gian qua Bộ đã chủ động tổ công tác giám sát chặt chẽ Formosa và Formosa thực hiện nghiêm cam kết với Chính phủ. Hy vọng trong thời ngắn môi trường biển miền Trung quay trở lại bình thường. Kết quả này nên công bố rộng rãi cho nhân dân dể dân tự tin và yên tâm hơn. Thời gian tới Bộ Tài nguyên cần tiếp tục yêu cầu Formosa nghiêm túc thực hiện cam kết, nhất là quy trình xả thải. Tỉnh sẽ chỉ đạo Sở TN-MT yêu cầu Formosa báo cáo hệ thống quan trắc, đảm bảo tuyệt đối nguồn của Formosa phải đảm bảo đạt tiêu chuẩn... Đề nghị các bộ sớm đưa ra các phương án cụ thể về các vấn đề liên quan đến hoạt động sản xuất của bà con ngư dân miền biển bị ảnh hưởng để người dân có thêm niềm tin vào sản xuất. Hơn nữa cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp triển khai tốt việc hỗ trợ, bồi thường cho người dân, thể hiện việc này công khai minh bạch... TS Friedhelm Schroeder (CHLB Đức): Phương pháp đánh giá môi trường của Việt Nam ngang bằng với Mỹ, châu Âu 40 năm nghiên cứu về môi trường ở Đức, TS Friedhelm Schroeder tham gia đoàn quốc tế điều tra môi trường biển thời gian qua, đánh giá cao khối lượng công việc của các đoàn chuyên gia nghiên cứu: "Trước thực trạng khi nghiên cứu các dấu vết ô nhiễm đã phân tán, trên môi trường chỉ còn cá chết và các rạn san hô bị ảnh hưởng, chúng tôi đã cùng các chuyên gia Việt Nam lấy mẫu cụ thể. Đây là công việc mà chính phủ Việt Nam chỉ đạo làm rất khẩn trương nhưng cũng phải thận trọng. Chương trình giám sát, phân tích lần này rất kỳ công, chúng tôi đánh giá rất là chính xác, hiện thực và là kết quả nỗ lực của tập thể chuyên gia trong và ngoài nước. Liên quan đến phần phương pháp đánh giá, tôi nhận thấy các nhà khoa học, chuyên gia, tổ công tác đã có những phương pháp đánh giá mang tính tiếp cận cao, ngang bằng với các phương pháp ở Mỹ, châu Âu đang sử dụng. Chính vì vậy chúng tôi đánh giá kết quả phân tích này rất đáng tin cậy".
Chuyên gia Đức phát biểu tại hội nghị. Liên quan đến 2 thông số xyanua và phenol, TS Friedhelm Schroeder thông tin: "Qua quan trắc cho thấy cyanua qua thời gian đã sạch. Phenol vẫn còn nhưng đã có chiều hướng giảm dần và nằm trong ngưỡng cho phép ở Việt Nam. Ngoài ra, còn một số hố, bẫy thủy lực cần giám sát thêm để theo dõi các thông số phenol chìm sâu ở dưới thay đổi như thế nào. Tóm lại, các thông số đảm bảo cho hoạt động bơi lội, du lịch là hoàn toàn an toàn tuyệt đối. Và để chứng minh cho quý vị, chiều nay tôi sẽ ra biển bơi cho quý vị xem vì tôi cũng là người rất thích bơi lội. Một thông tin rất là quan trọng và tôi được nghe ý kiến của các chuyên gia, Bộ Tài nguyên Môi trường có một chương trình quan trắc môi trường, kế hoạch toàn diện để kiểm soát ô nhiễm của 4 tỉnh này. Trong tương lai chúng ta phải kiểm soát tốt không chỉ ở Fomosa mà nhiều tỉnh khác, phải đảm bảo công nghệ cao và khả năng ứng phó với thảm họa". |
