Điều lệ Đảng nêu rõ: “Đảng Cộng sản Việt Nam là một tổ chức chặt chẽ thống nhất ý chí và hành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; đồng thời, thực hiện các nguyên tắc tự phê bình và phê bình, đoàn kết trên cơ sở Cương lĩnh và Điều lệ Đảng, gắn bó mật thiết với Nhân dân và Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật”. Để xây dựng Đảng vững mạnh, đáp ứng vai trò lãnh đạo toàn diện, mỗi cán bộ, đảng viên phải được quán triệt và nghiêm túc thực hiện các nguyên tắc cơ bản đó.
Nhìn lại quá trình xây dựng và phát triển của Đảng bộ thị xã Kỳ Anh, từ những ngày đầu thành lập đã phải đối diện với không ít khó khăn, thách thức do bộ máy còn non trẻ, thiếu thốn nhân lực từ lãnh đạo đến đội ngũ cán bộ chuyên môn. Trong khi đó, nhiệm vụ chính trị đặt ra hết sức nặng nề: tồn đọng lớn, các dự án phải giải phóng mặt bằng nhiều, là địa phương trọng điểm của đại dịch COVID-19, sự cố môi trường biển, an ninh trật tự, an ninh tôn giáo, thiên tai… đã tạo áp lực lớn lên bộ máy, thách thức vai trò lãnh đạo của Đảng bộ, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Thị ủy.
Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ thị xã đã bám sát thực tiễn, vận dụng sáng tạo các nguyên tắc hoạt động của Đảng, có nhiều cách làm mới, linh hoạt, sáng tạo trong thực tiễn. Trong đó, tập trung phát huy tốt nguyên tắc tập trung dân chủ và nguyên tắc tự phê bình và phê bình trong Đảng để không ngừng nâng cao vai trò lãnh đạo toàn diện của cấp ủy các cấp, phát huy vai trò hạt nhân chính trị của chi bộ ở cơ sở để mỗi quyết định, lựa chọn của Đảng đều là sản phẩm của trí tuệ tập thể.
Xác định nguyên tắc tập trung dân chủ là nguyên tắc cốt lõi, xuyên suốt trong tổ chức và hoạt động của Đảng, vì vậy, từ việc ban hành chủ trương, lựa chọn phương thức lãnh đạo, đến triển khai cách làm cụ thể đều được Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ thị xã cùng đội ngũ cán bộ cốt cán thảo luận, bàn bạc kỹ lưỡng và đi đến thống nhất triển khai thực hiện đồng bộ từ cấp thị xã đến cơ sở. Trong quá trình triển khai thực hiện, tiếp thu kịp thời các ý kiến đóng góp, đề xuất nhằm điều chỉnh, bổ cứu các chủ trương, cách làm, đảm bảo phù hợp với thực tiễn và yêu cầu nhiệm vụ đặt ra, tạo sự đồng thuận lớn trong Đảng bộ và Nhân dân. Quan điểm này được quán triệt, thực hiện khá đồng bộ ở các cấp ủy đảng trên địa bàn.
Một minh chứng cụ thể, để ban hành Nghị quyết số 02-NQ/ThU ngày 3/2/2021 về nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ, Ban Thường vụ Thị ủy đã phân công các đồng chí Thường trực, Ban Thường vụ Thị ủy tổ chức khảo sát, chỉ đạo sinh hoạt chi bộ điểm ở nhiều loại hình chi bộ đảng; tổ chức 110 hội nghị rút kinh nghiệm tại chỗ, 3 hội nghị rút kinh nghiệm toàn thị xã và 1 cuộc hội thảo với sự tham gia của một số ban, ngành cấp tỉnh trước khi Nghị quyết được ban hành. Sự kỹ lưỡng trên đã thống nhất được những nhận thức, quan điểm, mục tiêu và giải pháp trọng tâm trong nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ đảng và lấy sinh hoạt điểm làm trục xoay cho việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của nghị quyết. Vì vậy, sau khi ban hành, Nghị quyết số 02-NQ/ThU đã nhanh chóng đi vào thực tiễn, phát huy tốt, tạo sự lan toả mạnh mẽ trong đời sống chính trị ở thị xã.
Bên cạnh đó, việc lãnh đạo phát huy tốt nguyên tắc tự phê bình và phê bình trong Đảng đã góp phần giữ gìn uy tín của cấp ủy Đảng các cấp trên địa bàn, tạo nên sức mạnh đoàn kết trong Đảng bộ để xây dựng Đảng bộ thị xã trong sạch, vững mạnh. Định kỳ hằng quý, 6 tháng, Ban Thường vụ Thị uỷ tổ chức hội nghị rút kinh nghiệm; hằng năm, tổ chức các hội nghị sơ kết, đánh giá đối với việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết của cấp uỷ, nhất là các nghị quyết chuyên đề. Từ đó, tiếp tục điều chỉnh, bổ sung các nội dung mới, đốc thúc việc thực hiện thông qua ban hành các kết luận. Cùng với đó, việc kiểm điểm phê bình và tự phê bình cũng được chỉ đạo thực hiện nghiêm túc trên cơ sở phân công nhiệm vụ đối với các tổ chức, cá nhân liên quan gắn với thi đua, khen thưởng và kỷ luật nghiêm minh.
Việc thực hiện nghiêm túc, vận dụng nhuần nhuyễn các nguyên tắc cơ bản của Đảng vào thực tiễn thị xã Kỳ Anh vừa tạo được sự đoàn kết, thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện; vừa phát huy tốt trí tuệ tập thể, vai trò trách nhiệm người đứng đầu trong việc thực hiện các nghị quyết, quyết định của Đảng. Nhờ đó, hạt nhân chính trịở cơ sở được củng cố, vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng được phát huy, ý thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên được khơi dậy. Đây chính là sức mạnh nội lực của Đảng bộ thị xã - là nguyên nhân chính, quan trọng nhất tạo nên sự chuyển biến vững vàng, sâu sắc, bứt phá của thị xã Kỳ Anh trong những năm qua.
Từ một Đảng bộ mới thành lập, đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong tổ chức xây dựng Đảng và thực hiện các nhiệm vụ chính trị, nay đã trở thành một trong trong các Đảng bộ vững mạnh toàn diện của tỉnh, nhiều năm liền hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Năm 2023, Đảng bộ thị xã kết nạp được 166/110 đảng viên mới, đạt và vượt kế hoạch thực hiện Nghị quyết Đại hội thị xã khóa II đề ra (151%) và mục tiêu Nghị quyết số 21-NQ/TW (127,7%), trong đó có 1 đảng viên gốc giáo, 26 đảng viên trong doanh nghiệp; thành lập 3 chi bộ đảng trong doanh nghiệp ngoài nhà nước. Lãnh đạo thực hiện đạt và vượt các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh năm 2023. Đảng bộ được xếp hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được Ban Thường vụ Tỉnh ủy tặng bằng khen; UBND thị xã được đề nghị Chính phủ tặng bằng khen.
Để đạt được những kết quả bước đầu như trên, thị xã rút ra một số bài học kinh nghiệm trong thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng như sau:
Thứ nhất, công tác tư tưởng của Đảng phải được coi trọng, đặt lên hàng đầu và đi trước một bước. Với nhận thức “công tác tư tưởng phải đi trước dẫn đường, đi cùng thực hiện, đi sau để tổng kết”, các cấp ủy Đảng từ thị xã đến cơ sở xác định rõ vai trò đặc biệt quan trọng của công tác tư tưởng, từ đó, thường xuyên quan tâm việc nâng cao nhận thức cho cán bộ đảng viên và Nhân dân về các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nâng cao nhận thức cho cấp ủy, nhất là người đứng đầu về thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng. Đây là điều kiện tiên quyết trong xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh.
Thứ hai, trong quá trình lãnh đạo, tổ chức và sinh hoạt phải bám sát các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, vận dụng nhuần nhuyễn, sáng tạo, hiệu quả các nguyên tắc vào thực tiễn địa phương, tránh cực đoan, máy móc cũng như buông lỏng, xem nhẹ các nguyên tắc của Đảng.
Thứ ba,chú trọng kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng đối với cấp ủy các cấp, nhất là người đứng đầu để kịp thời chấn chỉnh, uốn nắn các biểu hiện lệch lạc, xa rời các nguyên tắc trong quá trình lãnh đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cũng như trong sinh hoạt Đảng.
Thứ tư, bám sát nghị quyết đại hội, xây dựng quy chế làm việc, chương trình công tác toàn khoá, hằng năm, hằng tháng và tổ chức thực hiện nghiêm túc. Trong đó, ưu tiên chọn việc trọng tâm, trọng điểm để tập trung lãnh đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt, có hiệu quả. Hằng tháng, hằng quý tiến hành kiểm điểm phê bình và tự phê bình việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ, làm rõ trách nhiệm của tập thể gắn với cá nhân người đứng đầu trên cơ sở quy chế làm việc và phân công nhiệm vụ; tổ chức sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm gắn với thi đua khen thưởng, xử lý kỷ luật nghiêm minh.
Thứ năm, phát huy tốt nguyên tắc tự phê bình và phê bình trên cơ sở xây dựng, tạo sự đoàn kết, thống nhất trong Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Thị ủy; tạo sự đồng thuận của Đảng bộ và nhân dân, khơi dậy các nguồn lực trong thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Việc thực hiện tốt các nguyên tắc trong hoạt động của Đảng ở thị xã Kỳ Anh là tiền đề xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh, phát huy vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng các cấp trên địa bàn, khơi dậy các nguồn lực thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị của thị xã trong những năm qua, góp phần cụ thể hóa quan điểm khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh trong văn kiện Đại hội XIII của Đảng.