Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nhuần phát biểu tại một cuộc họp.
- Xin bà cho biết, làm thế nào để quyền bầu cử của cử tri được phát huy tối đa?
Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nhuần: Quyền bầu cử là một trong những quyền cơ bản của công dân đã được các bản Hiến pháp của Việt Nam ghi nhận, đồng thời hiện nay được quy định cụ thể trong Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND 2015.
Để mỗi cử tri được thực hiện đầy đủ quyền của mình trong việc lựa chọn, bầu người xứng đáng làm ĐBQH và HĐND các cấp, cần thực hiện đúng các quy định của pháp luật về bầu cử, trong đó cần lưu ý một số vấn đề.
Đảng ủy Khối CCQ&DN Hà Tĩnh tổ chức hội nghị báo cáo viên tháng 3 năm 2021 để thông tin về công tác bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Một là, thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền về bầu cử: Tuyên truyền sâu rộng để Nhân dân hiểu ý nghĩa và tầm quan trọng của cuộc bầu cử; vị trí, vai trò của Quốc hội và HĐND trong bộ máy nhà nước; vị trí, vai trò của người đại biểu nhân dân; các quy định của pháp luật có liên quan đến bầu cử, đặc biệt là quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của công dân trong việc xây dựng bộ máy nhà nước.
Tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng chính trị và hành động trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội để tổ chức cuộc bầu cử đạt kết quả cao. Từ đó động viên mọi cử tri tự giác, tích cực và chủ động tham gia bầu cử, nghiên cứu kỹ về danh sách người ứng cử.
Các đơn vị, địa phương tích cực tuyên truyền bằng nhiều hình thức thông qua panô, áp phích...
Hai là, đảm bảo mọi công dân đủ điều kiện thực hiện quyền bầu cử được tham gia bầu cử. Danh sách cử tri phải được niêm yết tại trụ sở UBND cấp xã và tại những địa điểm công cộng của khu vực bỏ phiếu, đồng thời thông báo rộng rãi để Nhân dân kiểm tra, trường hợp có sai sót để Nhân dân thực hiện khiếu nại kịp thời.
Để giúp Nhân dân lựa chọn được người có đủ năng lực làm ĐBQH và HĐND, cần đảm bảo Nhân dân được tiếp cận với thông tin về những người ứng cử. Trong đó, danh sách chính thức những người ứng cử ĐBQH, ứng cử đại biểu HĐND phải được niêm yết ở khu vực bỏ phiếu với đầy đủ thông tin theo quy định
Bên cạnh đó, Ban thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp có trách nhiệm tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri cho người ứng cử, các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang nhân dân và chính quyền địa phương trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình tạo điều kiện cho người ứng cử ĐBQH, ứng cử đại biểu HĐND tiếp xúc với cử tri ở cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương mình.
Các cơ quan thông tin đại chúng tích cực đưa tin về hội nghị tiếp xúc cử tri, trả lời phỏng vấn của những người ứng cử ĐBQH, ứng cử đại biểu HĐND. Thông qua các hoạt động này, cử tri sẽ hiểu rõ hơn về những người ứng cử, từ đó có sự lựa chọn đúng đắn khi thực hiện quyền bầu cử.
Rà soát, nắm bắt những người đang có mặt tại địa phương để lập danh sách cử tri tại các tổ bầu cử đang được lực lượng Công an thị trấn Nghèn (Can Lộc) tập trung triển khai.
- Vai trò của các tổ chức phụ trách bầu cử tại địa phương có ý nghĩa như thế nào trong việc đảm bảo quyền lợi cử tri, thưa bà?
Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nhuần: Nhiệm vụ và quyền hạn của các tổ chức này được quy định rõ trong Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND 2015. Trên cơ sở các quy định của pháp luật, các tổ chức bầu cử ở địa phương cần phát huy vai trò, trách nhiệm, thực hiện nghiêm túc và đầy đủ các quy định của pháp luật về bầu cử.
Trong đó đặc biệt là các nhiệm vụ như: kiểm tra, đôn đốc việc thi hành pháp luật về bầu cử; quản lý và phân bổ kinh phí tổ chức bầu cử, ấn định và công bố số đơn vị bầu cử, danh sách các đơn vị bầu cử và số lượng đại biểu được bầu của mỗi đơn vị bầu cử, nhận và xem xét hồ sơ của những người được giới thiệu ứng cử và những người tự ứng cử, lập và công bố danh sách chính thức những người ứng cử, chỉ đạo thực hiện công tác bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội trong cuộc bầu cử, giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với việc thực hiện công tác bầu cử...
Các Tổ bầu cử cần đảm bảo bố trí phòng bỏ phiếu, chuẩn bị hòm phiếu; phát thẻ cử tri, phiếu bầu cử cho cử tri, thường xuyên thông báo cho cử tri biết ngày bầu cử, nơi bỏ phiếu, thời gian bỏ phiếu; thực hiện nghiêm chỉnh quy định về bầu cử và nội quy phòng bỏ phiếu….
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh tổ chức hội nghị hướng dẫn lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri nơi cư trú đối với những người ứng cử ĐBQH khóa XV và HĐND tỉnh khóa XVIII nhiệm kỳ 2021-2026.
- Một số trường hợp ảnh hưởng đến việc tổ chức bầu cử và việc thực hiện quyền bầu cử của cử tri thì xử lý như thế nào?
Trưởng ban Pháp chế HĐND tỉnh Nguyễn Thị Nhuần: Tại Thông tư số 01/2021/TT-BNV ngày 11/01/2021 của Bộ Nội vụ hướng dẫn nghiệp vụ công tác tổ chức bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 đã dự phòng hai trường hợp là dịch Covid-19 bùng phát và mưa lũ đặc biệt nghiêm trọng, địa hình bị chia cắt dẫn đến cử tri không thể đi đến khu vực bỏ phiếu.
Khi xảy ra các trường hợp này, tinh thần chung là địa phương, Tổ bầu cử chủ động xây dựng các phương án tốt nhất để có kế hoạch đưa hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến cho những cử tri này nhận phiếu bầu và thực hiện việc bầu cử.
Do đó, cần chuẩn bị phương án để đảm bảo cử tri vẫn thực hiện được quyền bầu cử khi xảy ra các trường hợp bất lợi nêu trên.
Đảm bảo cho cử tri được thực hiện đầy đủ quyền bầu cử của mình sẽ góp phần tích cực vào việc xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.