Trung tâm Chữa bệnh – Giáo dục – Lao động xã hội Hà Tĩnh (gọi tắt là Trung tâm) được thành lập ngày 25/11/2008, hiện đang nuôi dưỡng, chăm sóc 105 học viên cai nghiện và 98 đối tượng tâm thần. Qua thời gian dài hoạt động, toàn bộ cơ sở sở vật chất nơi đây đang xuống cấp, hư hỏng, ảnh hưởng đến công tác tiếp nhận, quản lý, chăm sóc và giáo dục các đối tượng.
Trong đó, tại các dãy nhà, các mái tôn, thép gai bị hoen gỉ; trần nhà thấm dột, bong tróc; tường nhà bị đổ vữa, thấm nước; nhiều khu vực nền gạch bong tróc, hỏng men; nhiều nhà vệ sinh hư hỏng. Xung quanh khuôn viên, toàn bộ hệ thống mương thoát nước đã bị sụt lún, hư hỏng, không thể đáp ứng việc tiêu thoát, nhất là khi mưa lớn. Tình trạng hư hỏng nhiều nhất là khu nhà 2 tầng phục vụ người cai nghiện.
Ông Dương Hải Triều – Giám đốc Trung tâm bày tỏ: “Do thiếu cơ sở vật chất, thiếu phòng ở nên hiện tại, mỗi học viên cai nghiện ma túy chỉ được bố trí 2-3m2, trong khi theo quy định phải được bố trí 8m2. Tại nhiều phòng có diện tích 20m2, cán bộ trung tâm buộc phải bố trí các giường tầng cho 10 học viên cùng sinh hoạt chung.
Cùng đó, Phòng Tiếp nhận, cắt cơn, giải độc nay đã xuống cấp, trung tâm phải tận dụng các phòng sẵn có, không phù hợp về thiết kế, gây ảnh hưởng lớn đến hiệu quả công việc. Thời gian tới, nếu những khó khăn này không được giải quyết, chúng tôi sẽ ngừng tiếp nhận học viên mới".
Trong nỗi lo về mất an ninh trật tự, lãnh đạo trung tâm cũng thường xuyên trăn trở khi một mảng lớn tường rào chưa đảm bảo an toàn. Vào tháng 10/2023, dãy hàng rào khuôn viên dài 150m do ảnh hưởng của mưa lũ đã bị đổ sập.
Trung tâm đã có văn bản số 39/BC-TTCBGDLĐXH, ngày 13/10/2023 báo cáo sự việc với lãnh đạo Sở LĐ-TB&XH để có giải pháp kịp thời, phòng tránh việc các đối tượng, học viên trốn ra ngoài, gây mất an ninh trật tự. Tuy nhiên, đến nay, thực trạng này vẫn như hồi tháng 10/2023, chỉ khác ở chỗ, cán bộ trung tâm đã dùng lưới B40 gia cố tạm.
Điều bức thiết không kém, theo lãnh đạo trung tâm là sau bao nhiêu năm, nơi đây vẫn chưa có xe cứu thương để phục vụ cấp cứu, chuyển điều trị tuyến trên cho học viên, đối tượng.
Trong khó khăn tứ bề, trung tâm hiện vẫn chưa có hệ thống máy giặt công nghiệp để giặt quần áo, chăn màn cho học viên, đối tượng. Nhiều thời điểm, cán bộ trung tâm phải mang ra ngoài để thuê giặt, tiêu tốn mỗi năm hơn 10 triệu đồng. Hệ thống nấu ga, nấu điện công nghiệp tại đây cũng chưa có; hiện tại, nhân viên trung tâm đang phải nấu bằng củi.
Bên cạnh cơ sở vật chất xuống cấp, thiếu thốn, khó khăn lại chồng khó khăn khi nguồn nhân lực của trung tâm cũng thiếu trầm trọng. Năm 2024, trung tâm được giao 37 biên chế, trong đó, 35 viên chức, 2 hợp đồng theo Nghị định 111/2022/NĐ-CP. Tuy nhiên, hiện nay mới chỉ có 31 viên chức, 1 hợp đồng theo Nghị định 111 và 2 lao động hợp đồng (bảo vệ, trực cổng). Tình trạng thiếu nhân lực đang tạo ra sức ép về công việc khi số lượng học viên, đối tượng tâm thần khá đông.
Theo lãnh đạo trung tâm, ngay cả khi giao biên chế đủ 37 người thì vẫn chưa đúng theo quy định. Giám đốc Trung tâm Dương Hải Triều cho hay: “Theo quy định tại Thông tư 29/2022/TT-BLĐTBXH, Thông tư số 33/2017/TT-BLĐTBXH và số lượng học viên cai nghiện ma túy, đối tượng tâm thần hiện có tại thời điểm này, thì số lượng người làm việc còn thiếu so với quy định là hơn 40 người, chưa kể bác sỹ”.
Cũng theo lãnh đạo và viên chức nơi đây, bảo vệ và trực cổng hiện nay đang chủ yếu thực hiện nhiệm vụ kiểm soát người ra vào ở cổng chính, chưa tham gia vào giải quyết các vấn đề an ninh trật tự. Hiện, trung tâm không có cán bộ chuyên trách, được đào tạo nghiệp vụ chuyên sâu để giải quyết các vấn đề an ninh trật tự.
Hiện nay, lãnh đạo và viên chức trung tâm rất lo lắng trước những nguy cơ tiềm ẩn về an ninh trật tự. Trung tâm mong các cấp, ngành quan tâm tháo gỡ các khó khăn về cơ sở vật chất, nhất là những vấn đề bức thiết, cần giải quyết sớm.
Cùng đó, có giải pháp bổ sung nhân lực làm việc đảm bảo định mức học viên, đối tượng nuôi dưỡng tại trung tâm theo Thông tư số 29/2022 về việc quy định định mức số người làm việc tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập; Thông tư 33/2017 quy định cơ cấu tổ chức, định mức nhân viên và quy trình, tiêu chuẩn trợ giúp xã hội tại cơ sở trợ giúp xã hội.