Khu bảo tồn truyền thống xã Hương Bình rộng 5,6 ha, tiền thân là trại chăn nuôi cũ của tỉnh Hà Tĩnh được thành lập từ năm 1978. Năm 1993, sau khi trại chăn nuôi giải thể, cố linh mục Nguyễn Đình Thi - Nguyên Chủ tịch Hội Huynh đệ Việt - Pháp tiếp nhận lại.
Nơi đây có gian nhà với niên đại hơn 200 năm
Vốn là tiến sĩ nông học, có niềm đam mê bất tận với các nông cụ, cố linh mục Nguyễn Đình Thi đã chuyển nơi đây thành trung tâm văn hóa nông thôn và miệt mài cùng các anh em đi đến khắp các vùng quê trong Hà Tĩnh cũng như các tỉnh lân cận sưu tầm các hiện vật đưa về lưu giữ.
Vườn cây sơ ri tô điểm thêm không gian thanh bình
Một không gian xưa yên bình được tái hiện lại rõ nét bên trong khu bảo tồn với 3 ngôi nhà gỗ đặc biệt. Ông Nguyễn Văn Liệu – người trông coi khu bảo tồn cho biết, trong 3 ngôi nhà, có 1 ngôi nhà cổ niên đại hơn 200 năm, 1 ngôi nhà biểu trưng cho gia đình nông thôn khá giả và 1 ngôi nhà biểu trưng cho gia đình nông thôn hạng trung.
Khu bảo tồn còn có 8 gian nhà khác trưng bày hơn 500 hiện vật nông cụ độc đáo từ thời xa xưa, điển hình như: guồng nước, lưỡi hái, đơm, đó, thúng, nia, cối giã gạo, áo tơi, võng tre, đèn dầu, kiềng, nồi đất, bát, đũa, mâm gỗ…
Nơi đây còn lưu giữ rất nhiều tài liệu quý giá về văn hóa – lịch sử – xã hội thời kỳ trước với hơn 2.000 đầu sách tiếng Việt, tiếng Pháp; 70 bức ảnh chân dung danh nhân Nghệ An – Hà Tĩnh xưa và 150 bức ảnh do nhiếp ảnh gia người Pháp chụp từ những năm 1993, phản ánh cuộc sống sinh hoạt, lao động sản xuất của người nông dân xưa.
Võng tre
Một số loại đèn dầu được người xưa sử dụngÔng Nguyễn Đức Tịnh – Giám đốc Trung tâm phát triển Hương Bình cho biết: Từ khi đi vào hoạt động đến nay, khu bảo tồn đã được đón một số du khách nước ngoài và các em học sinh vùng lân cận đến tìm hiểu, tham quan. Tuy nhiên, thời gian gần đây, khu bảo tồn dường như dần bị chìm vào quên lãng. Trước thực trạng đó, chúng tôi đang tiếp tục tiến hành sưu tầm, bảo trì, bảo dưỡng các hiện vật, đồng thời phối hợp với các ban ngành liên quan để phát huy giá trị văn hóa của nó.Hy vọng, đây sẽ trở thành một điểm dừng chân lý tưởng để du khách mở mang thêm những thông tin lý thú, mới mẻ và là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cội nguồn cho thế hệ trẻ.