Nhờ tranh thủ chính sách của tỉnh, đến thời điểm này, HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng đã đưa vào vận hành 2 xe ép rác chuyên dụng, trị giá gần 2 tỷ đồng.
Từ thực trạng các HTX, tổ hợp tác thu gom rác nhỏ lẻ ở các địa phương hoạt động không hiệu quả, huyện Kỳ Anh đã rà soát để xây dựng các HTX có đủ năng lực thu gom các cụm xã.
Triển khai từ đầu năm 2018, đến nay, toàn huyện có 3 HTX triển khai thu gom theo các cụm xã, gồm HTX Dịch vụ tổng hợp Nguyên Đạt (thu gom rác các xã vùng trong), HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng (vùng giữa) và HTX Môi trường Vũ Phong (vùng ngoài).
Ngoài cụm xã phân chia theo vùng, từ cuối năm 2019, các HTX này đã làm việc, mở rộng địa bàn thu gom rác lên vùng thượng Kỳ Anh. Đến nay, toàn huyện đã có 19/20 xã thực hiện thu gom qua các HTX, chỉ còn xã Kỳ Lạc đang làm việc, lựa chọn đối tác để hợp đồng thu gom trong thời gian tới.
Theo Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Kỳ Anh Lê Đình Nhất, 3 HTX có năng lực hoạt động tốt trong số 19 HXT đã được lựa chọn để mở rộng thu gom, từ việc chỉ thu gom 1 xã nay mỗi đơn vị từ 5-7 xã.
Từ khi chuyển đổi thu gom rác theo mô hình mới với quy mô lớn hơn, năng lực hoạt động và tính chuyên nghiệp hóa của các HTX môi trường ở Kỳ Anh được nâng cao
Đồng hành với các HTX, huyện đã vào cuộc khảo sát xây dựng các điểm thu gom, điểm khu vực trung chuyển và hỗ trợ tiếp cận chính sách để trang bị xe ép rác chuyên dụng. Huyện cũng đã làm rõ được mức phí thu gom với sự đồng thuận của người dân. Đặc biệt đã chỉ đạo các tổ chức đoàn thể, chính quyền cơ sở vào cuộc mạnh mẽ trong thu gom rác tại nguồn.
Gần 2 năm thực hiện thu gom rác thải theo quy mô cụm xã cho thấy tính thiết thực, hiệu quả rõ nét về mọi mặt nhờ quy mô lớn và tính chuyên nghiệp cao. Đặc biệt, nhờ được người dân tiến hành phân loại và tận dụng trên 50% rác hữu cơ nên con số 66 tấn rác thải sinh hoạt phát sinh một ngày/đêm trên toàn huyện đến nay lượng rác thải thực tế phải thu gom đã giảm hơn một nửa.
Đường làng, ngõ xóm luôn sạch đẹp nhờ tính chuyên nghiệp trong hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải của HTX môi trường.
Giám đốc HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng Nguyễn Đức Hùng cho biết, năm 2018, HTX được giao đảm nhận nhiệm vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt trên địa bàn 5 xã: Kỳ Đồng, Kỳ Phú, Kỳ Thọ, Kỳ Trung và Kỳ Tây.
Quy mô được mở rộng gấp nhiều lần, tính chuyên nghiệp hóa trong thu gom và xử lý rác cũng đòi hỏi phải nâng cao. Cuối năm 2018 đến nay, tiếp cận chính sách hỗ trợ của tỉnh, HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng đã mua được 2 xe ép rác chuyên dụng, đáp ứng yêu cầu thu gom rác ở cụm xã vùng ngoài.
Ông Võ Nguyên Giáp - Giám đốc HTX Dịch vụ tổng hợp Nguyên Đạt (xã Kỳ Thư) cho biết, trước đây, HTX chỉ hoạt động trên địa bàn Kỳ Thư, mỗi tháng chỉ làm được 4 ngày, phương tiện vận chuyển thì bằng xe ben nên không đảm bảo an toàn, vệ sinh, hiệu quả không cao.
Được đầu tư xe ép rác chuyên dụng, công suất thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải của HTX Dịch vụ tổng hợp Nguyên Đạt đã tăng lên nhiều lần
Từ khi chuyển đổi quy mô, mở rộng địa bàn lên 5 xã (Kỳ Thư, Kỳ Hải, Kỳ Châu, Kỳ Tân và Kỳ Văn) với phương tiện hiện đại, các xã viên luôn có việc làm, thu nhập ổn định nên chuyên tâm và chuyên nghiệp hơn nhiều.
Ông Nguyễn Đình Phượng ở thôn Nam Sơn, xã Kỳ Trung cho biết: “Từ khi có HTX môi trường hoạt động rất chuyên nghiệp đến thu gom rác tại nhà, mặc dù phí thu hàng tháng không cao nhưng đường làng ngõ xóm luôn sạch đẹp, bà con phấn khởi lắm".
Xe ép rác cỡ lớn đã đến tận từng nhà, từng ngóc ngách trong thôn
Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Kỳ Anh Lê Đình Nhất cho hay: Với quy mô số xã và tính chất địa bàn thì toàn huyện phải có 4 HTX môi trường. Tuy nhiên, khi các xã vùng thượng chưa có HTX thì 3 HTX hiện có cũng đã phối hợp với các địa phương để phủ kín địa bàn vùng thượng.
Vì vậy, huyện đang tiến hành đánh giá, nếu các HTX đảm bảo thu gom hiệu quả ở những địa bàn mới thì có thể không cần phải thành lập thêm HTX.