Ngày 27-9, kết quả vòng bỏ phiếu quyết định được Ủy ban bầu cử Đảng Dân chủ tự do (LDP) công bố cho thấy cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba giành chiến thắng trước Bộ trưởng An ninh kinh tế Sanae Takaichi.
Như vậy ông Shigeru Ishiba đã trở thành tân chủ tịch LDP cho nhiệm kỳ 3 năm tới. Với việc LDP đang chiếm đa số ghế trong Quốc hội, ông Shigeru Ishiba gần như chắc chắn sẽ là thủ tướng thứ 102 của Nhật Bản.
Theo báo Japan Times, ông Ishiba (67 tuổi) là thành viên Hạ viện đại diện cho Tottori, tỉnh ven biển Nhật Bản. Ông lần đầu tiên được bầu vào viện này vào năm 1986.
Ông từng là người đứng đầu Cơ quan Quốc phòng vào năm 2002 dưới thời Thủ tướng Junichiro Koizumi, và là Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản vào năm 2007 dưới thời Thủ tướng Yasuo Fukuda sau khi cơ quan này được chuyển thành một bộ.
Ông Ishiba từ lâu được biết đến là chuyên gia về quốc phòng và là người ủng hộ chiến lược "hồi sinh vùng". Điều này đã đưa ông lên vị trí dẫn đầu trong nhiều cuộc thăm dò ý kiến công chúng trước đó về việc ứng cử viên nào sẽ là người phù hợp nhất để lãnh đạo LDP.
Hồi sinh vùng (regional revitalization) được coi là cần thiết để ngăn chặn sự suy giảm dân số và khắc phục tình trạng tập trung dân số quá mức ở khu vực Tokyo. Chiến lược này sẽ giúp duy trì sức sống của Nhật Bản nói chung.
Tuy nhiên, trong một nền văn hóa chính trị coi trọng sự tuân thủ, ông Ishiba từ lâu là một người khác biệt, sẵn sàng chỉ trích đảng của mình. Điều này khiến một số người trong Đảng LDP không yêu thích ông, nhưng lại giúp ông được công chúng yêu mến hơn.
Ông Ishiba thậm chí từng chỉ trích Thủ tướng Kishida Fumio, đặc biệt là về cách thủ tướng xử lý vụ bê bối gây quỹ chính trị hồi đầu năm nay. Ngoài ra, Phó chủ tịch LDP Taro Aso - một người có ảnh hưởng trong đảng, "cực kỳ không ưa" ông Ishiba, theo Japan Times.
Tuy nhiên, trong những ngày cuối cùng của chiến dịch, ông Ishiba đã nỗ lực giành được sự ủng hộ của cả ông Kishida và ông Aso. Ông Ishiba cho biết mình muốn tiếp tục các chính sách kinh tế cơ bản của Thủ tướng Kishida và thậm chí đã gặp ông Aso vào tối 26-9 để cố gắng thuyết phục ông ủng hộ mình.
Đây là lần thứ năm ông Ishiba nỗ lực trở thành lãnh đạo LDP, đảng chính trị bảo thủ đã nắm quyền tại Nhật Bản gần như liên tục kể từ khi được thành lập vào năm 1955.
Lần này ông là 1 trong 9 ứng cử viên. Ông đánh bại Bộ trưởng An ninh kinh tế Sanae Takaichi - người có mong muốn trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên của Nhật Bản - trong vòng bỏ phiếu thứ hai, với 215 phiếu so với 194 phiếu.
Theo Đài CNN, ông Ishiba thuộc phe tiến bộ hơn trong Đảng LDP. Sự nhạy bén chính trị và kinh nghiệm của ông trong chính sách đối nội và đối ngoại có thể đã giúp ông giành được vị trí cao nhất.
Trong bài phát biểu ăn mừng chiến thắng sau cuộc bỏ phiếu trên, ông Ishiba cho biết LDP giờ đây có thể "tái sinh và lấy lại niềm tin của người dân".
"Tôi sẽ tin tưởng vào người dân, nói lên sự thật bằng sự can đảm và thành thật. Tôi sẽ làm hết sức mình để biến đất nước này thành một nơi an toàn, nơi mọi người có thể sống với nụ cười trên gương mặt một lần nữa" - ông nói.
Đồng yen tăng mạnh sau khi đảng cầm quyền có lãnh đạo mới
Chiều 27-9, đồng yen tăng vọt lên khoảng 143,10 đổi 1 USD, tăng từ mức khoảng 146,20/USD trước đó sau khi cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba giành chiến thắng trong cuộc đua giành chức chủ tịch Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền.
Ông Shigeru Ishiba là người ủng hộ tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát và thúc đẩy đồng yen. Ông cũng đã bày tỏ sự cởi mở trong việc áp dụng thuế cao hơn đối với thu nhập tài chính.
TTXVN đưa tin ngay sau khi kết quả bầu cử của LDP được hoàn tất, đồng yen đã tăng giá hơn 1% so với ngày hôm trước và 2% so với thời điểm bà Sanae Takaichi, người phản đối lãi suất cao hơn, giành chiến thắng trong vòng bỏ phiếu đầu tiên.
Đồng yen dao động giữa mức thấp hơn 145 yen và giữa 145 yen đổi 1 USD vào buổi sáng trước khi giảm giá xuống còn khoảng 146,50 yen/USD khi sau khi bà Takaichi giành được nhiều phiếu bầu nhất ở vòng 1.
Thị trường chứng khoán Nhật Bản đóng cửa trước cuộc bỏ phiếu vòng 2, vòng quyết định giữa hai ứng cử viên cao phiếu nhất của vòng 1. Ông Yasunari Ueno, chuyên gia kinh tế thị trường tại Mizuho Securities, nhận định: "Ông Ishiba có thể sẽ theo đuổi chính sách kinh tế cơ bản giống như nội các của Thủ tướng Kishida, bao gồm cả cách tiếp cận với Ngân hàng Trung ương Nhật Bản".
Dự kiến Quốc hội Nhật Bản sẽ họp bất thường vào ngày 1-10 để bầu tân chủ tịch LDP làm thủ tướng mới.