Khu vực đất xảy ra tranh chấp giữa người dân thôn Liên Quý (Thạch Hội) và thôn Nhân Hòa (Cẩm Hòa)
Theo Chủ tịch UBND xã Thạch Hội Nguyễn Thanh Long: “Địa giới hành chính giữa 2 xã chưa thống nhất có chiều dài gần 4km, chạy từ kênh N9 dọc ra biển, tổng diện tích lên đến hàng chục ha. Người dân thuộc xã Thạch Hội đã sinh sống ổn định nhiều đời, tuy nhiên, trong bản đồ 364, số diện tích này lại thuộc về các thôn Bắc Hòa và Nhân Hòa của xã Cẩm Hòa. Chính điều này dẫn đến nhiều hệ lụy kéo dài: hàng chục hộ dân không được cấp bìa đất, xảy ra xô xát do tranh chấp đất đai, việc quản lý tài nguyên gặp khó khăn nên thường xuyên xảy ra tình trạng khai thác trộm cát...”.
Trong số diện tích chưa thống nhất địa giới nói trên, “nhức nhối” nhất là khoảng 17 ha nơi sinh sống của hơn 20 hộ dân thuộc thôn Liên Quý (Thạch Hội), trong đó có 25 vườn ở. Khu vực này cũng thường xuyên xảy ra tranh chấp đất sản xuất giữa người dân 2 bên: thôn Liên Quý (Thạch Hội), thôn Nhân Hòa (Cẩm Hòa); phát sinh nhiều việc khó quản lý: khai thác cát trái phép; việc người dân xã Cẩm Hòa “xâm táng” sang phần đất người dân thôn Liên Quý.
Cách đây ít năm, có một hộ dân thôn Liên Quý làm nhà ở, người dân Cẩm Hòa sang ngăn cản, hai bên xảy ra mâu thuẫn, buộc hộ này phải lùi diện tích làm nhà sang vị trí khác.
Ông Võ Quốc Bưởi (thôn Liên Quý, Thạch Hội) trao đổi với công chức địa chính xã về lịch sử đất đai khu dân cư trong bản đồ ghi thuộc xã Cẩm Hòa
Ông Võ Quốc Bưởi (66 tuổi) ở thôn Liên Quý (Thạch Hội) bức xúc: “Hơn 20 hộ khu vực này sinh sống từ đời ông cha đến nay. Đất nhà tôi hiện nay là đất kế thừa từ 3 đời người. Ở đây cũng đã có 3 nhà thờ họ là Nguyễn Đình, Nguyễn Sỹ, Võ Quốc. Tôi còn nhớ, thời chiến tranh, trong bản đồ quân sự, khu vực này có cầu, trường bắn thuộc xã Thạch Hội, còn có cả miếu 2 huyện để phân định ranh giới. Thế mà, trong bản đồ lại ghi là thuộc xã Cẩm Hòa. Quá vô lý!”.
Ông Bưởi trao đổi thêm: “Chúng tôi đã kiến nghị không biết bao nhiêu lần, kể cả với đoàn đại biểu Quốc hội về tiếp xúc cử tri, tôi cũng từng theo các đoàn đi khảo sát địa giới hành chính năm 1993, 2014, 2016 khi đang làm ở xã… nhưng sự việc không được giải quyết. Vì đưa vào bản đồ toàn bộ diện tích này thuộc về Cẩm Hòa nên tất cả các hộ dân khu vực này chưa được cấp bìa đỏ, thiệt thòi trong việc cần thế chấp vay vốn, tách hộ...”.
Điều trái khoáy đối với người dân nơi này là, bản đồ "vẽ" đất của họ thuộc xã Cẩm Hòa, song phong tục tập quán, tham gia trách nhiệm xã hội… lại thuộc về Thạch Hội. Những người dân ở đây trao đổi rằng: không đời nào họ chịu về Cẩm Hòa, bởi họ sinh ra đã là người thôn Liên Quý (Thạch Hội).
Người dân Thạch Hội cho rằng, người dân xã Cẩm Hoa đã "xâm táng" trên diện tích thuộc xã Thạch Hội
Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Thạch Hà Hoàng Việt Hùng cho rằng: “Việc cấp bìa đất cho các hộ dân ở khu vực này phụ thuộc vào địa giới hành chính. Vì quy định, đất thuộc địa giới hành chính huyện nào thì huyện đó cấp bìa. Bởi vậy, khu vực này cần có sự thống nhất địa giới lúc đó mới cấp bìa được”.
Trao đổi về vấn đề này, đại diện Sở Nội vụ cho hay: “Mới đây, Sở đã lập đoàn đi khảo sát thực địa khu vực tranh chấp giữa Cẩm Hòa và Thạch Hội. Cùng đi có lãnh đạo 2 xã, 2 huyện. Sau khi khảo sát, các bên đã có sự thống nhất. Theo đó, thời gian tới, đơn vị đo đạc sẽ tiến hành đo thực tế để hoàn thiện bản đồ về địa giới hành chính, thực hiện theo Đề án 513/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ “Hoàn thiện, hiện đại hóa hồ sơ, bản đồ địa giới hành chính và xây dựng cơ sở dữ liệu về địa giới hành chính”. Dự kiến, việc này sẽ hoàn thành trong năm 2019”.
Người này cũng cho hay: Trường hợp, nếu người dân xã Cẩm Hòa canh tác trên diện tích đất nông nghiệp của xã Thạch Hội thì chính quyền xã Thạch Hội phải có trách nhiệm quản lý diện tích đất sản xuất này và ngược lại.