Miệng hố Airy-0 nhìn từ Tàu quỹ đạo Trinh sát sao Hỏa. Ảnh: NASA
Airy-0 là một vùng lõm có đường kính 0,5 km nằm trong miệng hố Airy lớn hơn nhiều, rộng khoảng 43,5 km, thuộc khu vực Sinus Meridiani trên sao Hỏa. Tên gọi của nó được đặt theo nhà thiên văn học Sir George Biddell Airy, người đã chế tạo kính viễn vọng tại Đài quan sát Hoàng gia Greenwich ở Anh, nơi đầu tiên phát hiện ra miệng hố khổng lồ.
Ban đầu, vào năm 1884, NASA chọn toàn bộ miệng hố Airy để đánh dấu kinh tuyến gốc của hành tinh, nơi bán cầu Đông gặp bán cầu Tây, vì nó đủ lớn để có thể nhìn thấy bằng kính thiên văn mặt đất vào thời điểm đó.
“Tuy nhiên, khi các bức ảnh có độ phân giải cao trở nên phổ biến hơn, việc chọn một đối tượng nhỏ hơn để đánh dấu kinh tuyến gốc của sao Hỏa là cần thiết”, đại diện NASA viết trên Instagram. Do đó, các nhà thiên văn học đã chọn Airy-0 để thay thế Airy vì nó có kích thước phù hợp và không yêu cầu những thay đổi mạnh mẽ đối với các bản đồ hiện có.
Bức ảnh tuyệt đẹp trên được chụp bởi camera độ phân giải cao trên Tàu quỹ đạo Trinh sát sao Hỏa vào ngày 8/9/2021 nhưng mới được NASA chia sẻ gần đây trong một bài đăng trên Instagram vào ngày 11/4/2022. Nó cho thấy những đường gờ màu sáng nổi bật - được gọi là các rặng núi TAR - bên trong miệng hố Airy-0, gợi liên tưởng đến dấu vân tay của con người.
Các rặng núi này hình thành từ cồn cát và được bao phủ bởi một lớp bụi mỏng. Bụi bao phủ TAR trong hố Airy-0 rất có thể là hematit, một khoáng chất được tạo ra từ oxit sắt, có nhiều ở khu vực xung quanh và khiến mặt đất có màu xám trong bức ảnh. Bụi hematit có khả năng phản xạ, điều này làm cho các TAR nổi bật so với phần còn lại của miệng hố.
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà thiên văn học quan sát thấy những đường gờ kỳ lạ trong miệng hố va chạm trên sao Hỏa. Vào ngày 30/3, Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) đã công bố những hình ảnh về miệng hố kép chụp bởi tàu quỹ đạo Mars Express. Một trong hai miệng hố này trông như “địa hình não bộ” với những gợn sóng rất giống nếp nhăn trên não người. Tuy nhiên, những hoa văn đó là trầm tích băng chứ không phải TAR.
