Theo báo cáo mới nhất của Hội đồng Vàng thế giới (WGC) về xu hướng nhu cầu vàng trong quý 1/2024, Việt Nam đã ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ nhất từ năm 2015 đến nay đối với nhu cầu đầu tư vào vàng miếng và vàng xu.
Nguyên nhân chính được đánh giá là sự thu hút của các nhà đầu tư trong nước bởi sự tăng giá nhanh chóng của vàng trong quý 1, đặc biệt là khi đối mặt với tình trạng tăng giá năng lượng, dự báo sẽ tác động đến lạm phát và làm mất giá đồng nội tệ so với đồng USD. Mức chênh lệch giá vàng miếng đã đạt mức kỷ lục là 650 USD/ounce.
Tổng nhu cầu vàng toàn cầu trong quý 1/2024 tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, lên 1.238 tấn, đánh dấu mức tăng cao nhất kể từ năm 2016. Ở Việt Nam, nhu cầu đầu tư vào vàng miếng và vàng xu tăng 12%, trong khi tổng nhu cầu tiêu dùng tăng 6% so với cùng kỳ năm trước.
WGC nhấn mạnh rằng sức mua liên tục từ các ngân hàng trung ương trên toàn cầu và sự gia tăng mua vàng từ các khách hàng châu Á đã đẩy giá vàng trung bình hàng quý lên mức kỷ lục là 2.070 USD/ounce, cao hơn 10% so với cùng kỳ năm trước và cao hơn 5% so với cùng kỳ quý trước.
Trước tình hình này, các ngân hàng trung ương tích cực mua thêm vàng, bổ sung thêm 290 tấn vào kho dự trữ trong quý 1/2024. Điều này thể hiện tầm quan trọng của vàng trong danh mục tài sản dự trữ quốc tế trong bối cảnh thị trường đang đối mặt nhiều biến động và rủi ro gia tăng.
Tại Việt Nam, mức chênh lệch giá đối với vàng miếng đã đạt mức kỷ lục là 650 USD/ounce. Để giải quyết tình trạng này, Chính phủ đã nới lỏng các hạn chế về nguồn cung và NHNN tổ chức đấu thầu bán vàng miếng ra thị trường từ cuối tháng 4.
Ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương của WGC, nhấn mạnh rằng vàng được xem như một kênh lưu trữ an toàn, giúp bảo toàn tài sản và thu hút các nhà đầu tư nhờ có lợi nhuận cao nhất theo giá vàng địa phương.
Trong khi đó, nhu cầu về vàng trang sức trên toàn cầu vẫn ổn định, giảm chỉ 2% so với cùng kỳ năm trước, bất chấp mức giá cao kỷ lục. Tại Việt Nam, Thái Lan và Indonesia, nhu cầu về vàng trang sức giảm từ 10 đến 12% do đợt tăng giá vào cuối quý 1 đã làm hạn chế nhu cầu mua trong tháng 3.
Tại Việt Nam, nhu cầu về vàng trang sức trong quý 1 đã ghi nhận mức sụt giảm lần thứ 5 liên tiếp, giảm hơn 10% xuống còn 4 tấn. Điều này được ghi nhận là quý có mức nhu cầu thấp nhất kể từ năm 2015.
Có một hiện tượng đáng lưu ý là dòng vốn tiếp tục chảy ra khỏi các quỹ giao dịch hoán đổi vàng (ETF), đặc biệt là ở Bắc Mỹ và châu Âu, với lượng vàng mà các quỹ ETF nắm giữ trên toàn cầu giảm 114 tấn. Tuy nhiên, một phần được bù đắp bởi dòng vốn chảy vào các sản phẩm niêm yết ở châu Á.
Trong quý 1/2024, Trung Quốc đã tạo ra phần lớn sự gia tăng nhu cầu vàng, do sự quan tâm gia tăng của các nhà đầu tư đối với vàng khi đồng nội tệ suy yếu và thị trường chứng khoán trong nước hoạt động kém. Ngoài ra, nhu cầu về vàng trong lĩnh vực công nghệ cũng đã phục hồi 10% so với cùng kỳ năm trước nhờ sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực điện tử.
Về nguồn cung, sản lượng khai thác vàng tăng 4% so với cùng kỳ năm trước, lên mức kỷ lục trong quý 1/2024 là 893 tấn. Đồng thời, sản lượng vàng tái chế cũng đạt mức cao nhất kể từ quý 3/2020, tăng 12% so với cùng kỳ lên 351 tấn, do một số nhà đầu tư nhận thấy mức giá cao là cơ hội tốt để thu lợi nhuận.
Bà Louise Street, nhà phân tích thị trường cấp cao tại WGC, nhận định rằng giá vàng đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại kể từ tháng 3, bất chấp những trở ngại phổ biến như giá đồng USD cao và lãi suất đang tăng. Một số yếu tố đẩy giá vàng tăng gần đây bao gồm sự gia tăng rủi ro địa chính trị và sự bất ổn kinh tế vĩ mô, thúc đẩy nhu cầu tìm đến vàng như một tài sản lưu trữ an toàn.
Ngoài ra, nhu cầu mua vàng liên tục và ồ ạt từ các ngân hàng trung ương, sự đầu tư mạnh mẽ của thị trường OTC và lượng vàng mua ròng trên thị trường phái sinh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy giá vàng tăng cao.
Bà Louise Street cũng chia sẻ rằng năm 2024 dự kiến sẽ mang lại lợi nhuận từ đầu tư vào vàng cao hơn so với kỳ vọng ban đầu ở đầu năm, dựa trên hiệu suất đầu tư gần đây của vàng. Nếu giá vàng duy trì ở mức ổn định trong thời gian tới, một số nhà đầu tư nhạy bén về giá sẽ tái tham gia thị trường và các nhà đầu tư có thể tiếp tục tìm đến vàng như một tài sản lưu trữ an toàn trong khi chờ đợi các thông tin rõ ràng hơn về việc cắt giảm lãi suất và kết quả của các cuộc bầu cử.