Cuối năm 2023, xã Xuân Phổ được tỉnh đánh giá, thẩm định đạt 19/20 tiêu chí xã NTM nâng cao và đạt 4/4 tiêu chí xã NTM kiểu mẫu theo Bộ tiêu chí xã NTM nâng cao, kiểu mẫu giai đoạn 2022-2025. Tuy nhiên, tiêu chí 18.1 - tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung chưa đạt nên đành “lỡ hẹn” về đích trong năm 2023.
Để hoàn thiện tiêu chí cuối cùng, địa phương đang phối hợp với chủ đầu tư - BQL Dự án Đầu tư xây dựng công trình NN&PTNT tỉnh tập trung thi công dự án mở rộng mạng lưới nước sạch tập trung tại 3 thôn: Hợp Thuận, Kiều Văn, Trường An.
Dự án được đầu tư từ nguồn vốn Chương trình MTQG xây dựng NTM năm 2022 với tổng vốn 14,8 tỷ đồng (ngân sách Trung ương 7,5 tỷ đồng; huyện, xã và Nhân dân đóng góp 7,3 tỷ đồng). Để triển khai dự án, địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các hộ dân đăng ký sử dụng nước sạch, từ bỏ thói quen sử dụng nước ngầm chưa qua xử lý, không đảm bảo sức khỏe…Thời điểm này, đơn vị thi công đang tập trung các tổ, đội tiến hành đục bê tông mặt đường để chuẩn bị lắp đặt đường ống với khối lượng đạt trên 80%.
Ông Nguyễn Ngọc Anh - Chủ tịch UBND xã Xuân Phổ cho biết, dự án mở rộng mạng lưới cấp nước đang triển khai sẽ cấp nước sạch cho 436/1.242 hộ dân, đạt tỷ lệ 35,1% hộ dân được sử dụng nước sạch. Để đạt được tỷ lệ 55% theo tiêu chí, xã đang tính toán để mở rộng hệ thống mạng lưới cấp nước (giai đoạn 2) tại thôn Thống Nhất để nâng số hộ sử dụng nước sạch toàn xã là 686/1.242 hộ, đạt tỷ lệ 55,23%.
“Đạt được tiêu chí nước sạch, xã phải đầu tư số tiền hơn 10 tỷ đồng. Địa phương đã đề xuất với huyện quan tâm một phần nguồn kinh phí để thi công công trình nước sạch cả 2 giai đoạn” - Ông Nguyễn Ngọc Anh cho biết thêm.
Theo lộ trình của huyện, các xã Xuân Hải, Xuân Yên đạt chuẩn xã NTM nâng cao vào năm 2023. Tuy nhiên, do chưa đạt tiêu chí nước sạch tập trung nên mục tiêu trên chưa thể hoàn thành. Để hỗ trợ địa phương, tỉnh đã phân bổ nguồn vốn từ chương trình MTQG xây dựng NTM năm 2022 cho xã Xuân Hải là 11,2 tỷ đồng đầu tư mở rộng mạng lưới cấp nước tập trung; công trình lắp đặt mạng lưới đường ống cấp nước sinh hoạt ở xã Xuân Yên được đầu tư 6 tỷ đồng (trong đó ngân sách huyện 4 tỷ đồng, xã 1 tỷ đồng và người dân gần 1 tỷ đồng). Những công trình, dự án trên nhằm cải thiện tỷ lệ số hộ dân được sử dụng nước sạch theo quy định của tiêu chí.
Tại xã Xuân Hải, mạng lưới cấp nước mới sẽ được mở rộng qua các thôn: Hải Lục, Hồng Thủy, Trường Lam, Lam Long, Trung Vân. Ngay từ đầu năm, xã đã tích cực phối hợp với nhà thầu để đẩy nhanh tiến độ thi công, sớm hoàn thành tiêu chí cuối cùng này.
Ông Nguyễn Minh Hải - Phụ trách kỹ thuật Công ty CP Yên Vương (TP Hà Tĩnh) - đơn vị thi công dự án mở rộng mạng lưới nước sạch trên địa bàn xã Xuân Hải cho hay: "Chúng tôi đang tiến hành cắt bê tông mặt đường, đào đất kết hợp với lắp đặt ống dẫn nước. Trước yêu cầu về tiến độ, chúng tôi lập thành nhiều tổ đội tổ chức thi công các công đoạn để tiến hành lắp đặt đường ống dịch vụ có chiều dài hơn 25 km, phấn đấu hoàn thành trong tháng 5/2024".
Theo ông Trần Văn Vỹ - Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Hải, dự án mở rộng mạng lưới cấp nước do tỉnh đầu tư trên địa bàn chỉ mới đáp ứng được 50% tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung. Bởi vậy, xã đang tiến hành lập thêm dự án (khoảng 3 tỷ đồng nước sạch tại thôn Dương Phòng và một phần còn lại của thôn Trung Vân để đạt tỷ lệ số hộ dân sử dụng nước sạch theo quy định. Theo kế hoạch, xã phấn đấu cuối tháng 6/2024 sẽ hoàn thành tiêu chí nước sạch tập trung để đạt chuẩn NTM nâng cao trong năm nay.
Riêng xã Xuân Yên, hệ thống nước sạch được thi công vào cuối năm 2023. Công trình lắp đặt mạng lưới đường ống cấp 2 có tổng chiều dài 24,5 km. Công trình hoàn thành đưa vào sử dụng đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch cho hơn 700/1.400 hộ dân và cấp cho các cụm công nghiệp, dịch vụ trên địa bàn xã.
Đến thời điểm này, công trình đã hoàn thành đường ống cấp 2. Hiện, đơn vị thi công là Chi nhánh Cấp nước Hồng Lĩnh đang tiến hành lắp đặt 7 km hệ thống đường ống cấp 1, dự kiến hoàn thành đấu nối vào cuối tháng tới. Được biết, xã đang chỉ đạo các thôn tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân đồng thuận sử dụng nước sạch tập trung, đồng thời có chính sách hỗ trợ 50% kinh phí lắp đặt đường ống vào nhà.
Các dự án mở rộng mạng lưới nước sạch tại các xã Xuân Phổ, Xuân Hải, Xuân Yên hoàn thành, không chỉ giải “cơn khát” nước sinh hoạt cho hàng nghìn hộ dân mà còn giúp địa phương thực hiện tiêu chí 18.1 về tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung.
Huyện đang tập trung chỉ đạo quyết liệt các phòng, ban liên quan thường xuyên kiểm tra, đốc thúc các địa phương đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án. Trong quá trình triển khai, phải kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để đảm bảo thi công đúng tiến độ, chất lượng công trình, phấn đấu hoàn thành mục tiêu các xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, nâng cao trong năm 2024.