Mực nước hồ Kẻ Gỗ hiện mới chỉ đạt khoảng 23,45m (bằng 72,1% mực nước thiết kế), dung tích chỉ đạt khoảng 130 triệu m3 (bằng 37,6% dung tích thiết kế và bằng 50,2% dung tích cùng thời kỳ)
Hồ chứa nước Kẻ Gỗ - công trình thủy lợi trọng điểm của Hà Tĩnh, đang phục vụ tưới tiêu cho hơn 13.000 ha/vụ thuộc các huyện Cẩm Xuyên, Thạch Hà và TP. Hà Tĩnh. Mực nước hiện tại của hồ chứa này chỉ mới đạt khoảng 23,45m (bằng 72,1% mực nước thiết kế), dung tích chỉ đạt khoảng 130 triệu m3 ( đạt 37,6% dung tích thiết kế và bằng 50,2% dung tích cùng thời kỳ 2017).
Tương tự, mực nước nhiều hồ chứa ở huyện Hương Khê, Cẩm Xuyên, Vũ Quang... hiện cũng khá thấp so với các năm trước. Ông Trịnh Xuân Cần – Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh cho biết: “Công ty hiện đang quản lý 22 hồ đập trên địa bàn huyện Hương Khê. Đến thời điểm này, nhiều hồ đập mực nước đạt thấp như: hồ Đập Làng (xã Hương Thủy) chỉ đạt 40% dung tích thiết kế; hồ Khe Sông, Khe Trồi (xã Phúc Trạch) chỉ đạt 50%; hồ Cha Chạm, hồ Nước Đỏ (xã Gia Phố) đạt gần 60%...”.
Hồ Cha Chạm (xã Gia Phố)...
Theo ghi nhận, nay đã gần cuối mùa mưa song mực nước, dung tích các hồ chứa rất thấp. Đặc biệt, dung tích tại các hồ chứa lớn như: Kẻ Gỗ (xã Cẩm Mỹ), hồ Thượng Tuy (xã Cẩm Sơn - Cẩm Xuyên), hồ Sông Rác (xã Cẩm Lạc), hồ Khe Xai (Thạch Xuân – Thạch Hà)... chỉ đạt từ 35 – 60% dung tích thiết kế.
... và hồ Đập Làng (xã Hương Thủy - Hương Khê) mực nước cũng thấp
Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng này, theo ông Trần Đức Bá – Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn Hà Tĩnh là do lượng mưa thấp. Theo đó, tổng lượng mưa đến thời điểm này tại các khu vực phổ biến từ 298 – 509,6 mm, thấp hơn so với trung bình nhiều năm từ 23,3 - 59,3% và thấp hơn so với cùng kỳ năm 2017 từ 11,5 - 52,9%. Tổng số ngày có mưa đến thời điểm này phổ biến từ 15 - 29 ngày, thấp hơn so với trung bình nhiều năm và thấp hơn so với cùng kỳ năm 2017.
Bên cạnh đó, nhiều công trình, nhất là các hồ chứa ở Hương Khê khai thác, vận hành lâu năm đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng, hệ thống điều tiết nước bị rò rỉ. Ngoài ra, hệ thống kênh mương chưa được đầu tư đồng bộ, chủ yếu là kênh đất đã làm giảm lượng nước tích trữ trong lòng hồ.
Mực nước hồ Sông Rác hiện mới chỉ đạt 59,4% dung tích thiết kế
Theo dự báo, hiện tượng Enso sẽ có xu hướng chuyển dần sang trạng thái Elnino trong những tháng cuối 2018, đầu 2019. Tổng lượng mưa mùa đông xuân 2018 - 2019 ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm từ 20 - 40%. Do đó, nguy cơ cao thiếu nước, khô hạn cục bộ có khả năng xảy ra vào các tháng đầu năm 2019.
Nếu tháng 10 và 11 lượng mưa không được bổ sung thì chỉ đáp ứng được nước tưới vụ Xuân, không phục vụ hết diện tích lúa hè thu năm 2019.
Ông Nguyễn Duy Hoàn – Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh cho biết: Nếu tháng 10 và 11 lượng mưa không được bổ sung để tăng dung tích nguồn nước thì các hồ chứa sẽ thiếu nước. Đồng nghĩa chỉ đáp ứng được nước tưới vụ xuân, không phục vụ hết diện tích lúa hè thu năm 2019. Do vậy, Công ty đề nghị UBND tỉnh, Sở NN&PTNT, UBND các huyện Cẩm Xuyên, Thạch Hà, Kỳ Anh, Hương Khê, TX. Kỳ Anh và TP. Hà Tĩnh chỉ đạo, quán triệt nhân dân triển khai gieo cấy vụ sản xuất sắp tới phải đồng bộ; không áp dụng biện pháp gieo thẳng mà bắc mạ và cấy bởi biện pháp cấy sẽ giảm 20% tổng lượng nước tưới cả vụ; đắp bờ giữ nước để làm đất và gieo mạ.
“Ngoài ra, cần dự trữ tối đa nguồn nước các hồ chứa nhỏ và đập dâng mà các địa phương đang quản lý. Đồng thời, cần phối hợp tốt với công ty áp dụng biện pháp tưới tiết kiệm theo từng đợt và không tưới sâu, chỉ tưới đủ nước cho lúa sinh trưởng bình thường; đắp các trục tiêu để tận dụng tối đa nguồn nước hồi quy trong hệ thống cho các chân ruộng thấp và bơm tát cục bộ” – ông Hoàn cho biết thêm.