Mỹ đã ám chỉ rằng nước này có thể nhằm vào lĩnh vực xuất khẩu các sản phẩm an ninh quốc gia sang Nga, dừng các chuyến bay của Hãng hàng không Nga Aeroflot tới Mỹ và có thể xa hơn là cấm hoàn toàn xuất khẩu hàng hóa Mỹ sang Nga. Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, các biện pháp đề xuất này được đưa ra nhằm phản ứng với vụ cựu điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal và con gái bị đầu độc ở Anh. Nga đã bác bỏ mọi cáo buộc, đồng thời kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra quốc tế khách quan về vụ đầu độc này.
Nga cũng có những "chiêu bài" để đáp trả các lệnh trừng phạt của Mỹ. Ảnh minh họa: Getty
Trước những đề xuất trừng phạt của Mỹ, Nga cũng có một số lựa chọn được coi là át chủ bài dùng đề đáp trả Washington nếu cần. Từ lâu, các nghị sỹ Nga đã cảnh báo rằng các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ sẽ gặp phải sự đáp trả cứng rắn của Nga nhằm vào một số lĩnh vực nhạy cảm trong hợp tác giữa 2 nước.
Dưới đây là một số lĩnh vực tiềm năng Nga có thể đáp trả nếu bị Mỹ trừng phạt.
Titan
Nga có thể ban hành lệnh cấm hoặc một kiểu hạn chế tương tự về xuất khẩu titan sang Mỹ. Công ty VSMPO-Avisma của Nga là nhà sản xuất titan lớn nhất thế giới. Avisma cung cấp 40% thành phần titan cho Boeing, 60% cho Airbus và 100% thành phần titan cho Embraer của Brazil.
Thay thế titan Nga sẽ là điều gần như bất khả thi đối với Boeing. Ngành công nhiệp Titan bắt đầu gần như cùng lúc ở cả Mỹ và Liên Xô những năm 1950. Tuy nhiên, chỉ có Nga thành công trong việc sản xuất hợp kim titan chất lượng cao.
Sử dụng các chất liệu khác cũng không phải là lựa chọn lý tưởng cho Boeing. Bởi titan có lợi thế lớn so với các loại hợp kim khác. Việc chế tạo máy bay đòi hỏi phải sử dụng các vật liệu có thể chịu được áp lực lớn khi bay ở tầm cao cũng như ít chịu tác động từ các yếu tố môi trường.
Theo truyền thống, máy bay được làm từ thép, nhưng các vật liệu nhẹ hơn, bền hơn được sử dụng để tăng tuổi thọ của máy bay và khiến chúng có hiệu suất năng lượng cao hơn. Titan cũng cứng như thép nhưng nhẹ hơn tới 45%. Titan ít bị tác động bởi môi trường hơn so với thép. Tuy nhiên giá của nó cao hơn so với thép và nhôm.
Không phận
Nằm ở vị trí chiến lược giữa châu Âu và châu Á, Nga có thể áp các mức thuế cao đối với các hãng hàng không Mỹ có hoạt động quá cảnh trong không phận Nga, cũng như cấm các chuyến bay của Mỹ.
Như vậy, các hãng hàng không Mỹ hoặc là sẽ phải trả thuế cao hơn hoặc chọn hành trình khác thay thế. Tuy nhiên, việc mất hành trình bay ngắn từ châu Âu tới châu Á qua Nga cũng đồng nghĩa với việc mất lợi thế cạnh tranh so với các hãng hàng không khác từ châu Âu và châu Á.
Tồi tệ nhất, các hãng hàng không Mỹ sẽ không còn lựa chọn nào khác là bay vòng qua đất nước có diện tích lớn nhất thế giới. Hậu quả đáng kể nhất là chi phí nhiên liệu sẽ tăng cao. Nếu không, các hãng hàng không Mỹ sẽ phải chịu thiệt hại nặng nề về kinh tế và đó là thảm họa đối với ngành hàng không Mỹ.
Khí hóa lỏng (LNG) và các năng lượng khác
Nhập xuất khẩu LNG và các sản phẩm năng lượng khác từ Nga sang Mỹ cũng có thể bị cấm. Xuất khẩu dầu thô và các sản phẩm hóa dầu sang Mỹ chỉ trị giá 8 tỷ USD, chỉ chiếm 4,6% toàn bộ xuất khẩu năng lượng của Nga. Nếu Mỹ áp lệnh cấm nhập khẩu mặt hàng này, các nhà sản xuất của Nga sẽ không mấy bị tổn hại và có thể dễ dàng đổi kênh sang khách hàng châu Á để bù lại.
Tuy nhiên, sẽ là một câu chuyện khác đối với Mỹ - vốn đang cố trở thành một nước xuất khẩu năng lượng lớn. Không thể sản xuất đủ để vừa đáp ứng tiêu thụ trong nước vừa để xuất khẩu, cũng như không có đủ bồn chứa LNG, Mỹ được cho là bán lại LNG mua của Nga sang các nước châu Âu. Nếu Nga cắt nguồn cung cấp, các kế hoạch của Mỹ trở thành nhà xuất khẩu năng lượng lớn sẽ khó trở thành hiện thực.
Các công ty Mỹ ở Nga
Bất chấp mối quan hệ ngày càng xấu đi giữa Nga và Mỹ, nhiều công ty Mỹ đang tiếp tục làm việc ở Nga mà không gặp phải những khó khăn từ chính phủ Nga. Để đáp trả các lệnh trừng phạt mới từ Mỹ, Nga có thể gây khó khăn cho các công ty Mỹ đang hoạt động tại Nga, trong đó có các tên tuổi như PepsiCo, Procter&Gamble, McDonald"s, Boeing, Mondelez International, General Motors, Johnson & Johnson, Cargill, Alcoa, General Electric.
Tháng 8/2014, cơ quan bảo vệ người tiêu dùng Nga từng đóng cửa 4 cửa hàng McDonald"s ở trung tâm Moscow do “những vi phạm hành chính”, đồng thời tiến hành điều tra hơn 430 chi nhánh của công ty này ở Nga.
Mặt khác, lại có ít công ty Nga hoạt động ở Mỹ. Mỹ sẽ thấy khó đáp trả bằng các biện pháp tương xứng.
Động cơ tên lửa
Việc cung cấp động cơ tên lửa RD-180 cho Mỹ được coi là một trong những át chủ bài của Nga trong việc đáp trả trừng phạt của Mỹ. Các cộng cơ này là cực kỳ quan trọng đối với chương trình không gian của Mỹ khi NASA và Lầu Năm Góc sử dụng chúng để phóng vệ tinh. Động cơ RD-180 được sử dụng cho tên lửa đẩy Atlas V. Mỹ từng nỗ lực dừng mua động cơ tên lửa của Nga những đã thất bại vì không thể tự sản xuất được động cơ thay thế.
Ngoài RD-180, Mỹ còn mua động cơ RD-181 của Nga. RD-181 được dùng cho tên lửa Antares đưa tàu chở hàng Cygnus lên Trạm vũ trụ Quốc tế (ISS) cho NASA. Trước đó, trong tuần vừa qua, một nhà lập pháp cấp cao của Mỹ nói rằng, Moscow có thể cấm bán RD-181 cho Mỹ để đáp trả trừng phạt.
