Đánh giá
Vấn đề loại xe tăng nào được coi là tốt nhất chưa bao giờ mất đi tính thời sự kể từ giữa thế kỷ 20, vì cho đến nay, xe tăng được sử dụng phổ biến trong tất cả các cuộc xung đột quân sự quan trọng. Mức độ trang bị của lực lượng thiết giáp ngày nay phản ánh đầy đủ sức mạnh của bất kỳ quân đội hiện đại nào và tại nhiều quốc gia, sự đầu tư đang tiếp tục được dành cho việc phát triển và hiện đại hóa xe tăng nhằm nâng cao khả năng tác chiến của của chúng. So sánh xe tăng chiến đấu chủ lực của Nga và NATO cũng cần thiết khi cuộc chiến thông tin đang hoạt động hết công suất, gây ảnh hưởng đến cán cân địa-chính trị, xác định phạm vi ảnh hưởng của các “trung tâm sức mạnh” chính trong thế giới hiện đại.
Xe tăng luôn là một trong những mặt hàng quan trọng nhất trên thị trường vũ khí toàn cầu, nhiều vị trí xếp hạng “xe tăng tốt nhất” của các phương tiện truyền thông thường được điều chỉnh theo các tiêu chí để thiên vị một số nhà sản xuất. Một ví dụ sinh động là chiến dịch dài hạn trong các ấn phẩm hàng đầu của phương Tây “dìm giá” các thiết kế T-80 và T-90 của Liên Xô, theo đó, các phương tiện chiến đấu tuyệt vời này được tuyên bố là “không thành công”. Truyền thông Trung Quốc cố tình quảng cáo cách tiếp cận của riêng họ về đánh giá xe thiết giáp - tập trung khai thác tỷ lệ các tính năng và giá thành của chúng.
Top 10 xe tăng hàng đầu thế giới
Năm nay, kết quả bình chọn xe tăng tốt nhất thế giới gần như thống nhất. Lý do chính là sự xuất hiện của một mẫu tăng “vô đối” trong ngành chế tạo xe tăng thế giới và ý kiến về nó được chia sẻ bởi nhiều chuyên gia hàng đầu không chỉ của Nga mà cả của phương Tây.
1. T-14 Armata
Xe tăng mới nhất của Nga về mặt kỹ thuật, có một số tính năng mà các đối thủ nước ngoài vẫn còn lâu mới đuổi kịp, đó là một tháp pháo không cần người vận hành; kíp xe được bảo vệ trong vỏ thép đáng tin cậy và pháo 125mm mạnh được điều khiển từ xa bằng kỹ thuật số hoàn toàn; là xe tăng “tàng hình” tiên tiến nhất, khoảng cách bị phát hiện bởi các vũ khí chống tăng hiện đại đã được tối thiểu hóa một cách đồng bộ ở các góc độ hồng ngoại, vô tuyến và từ tính, không chỉ bằng việc sử dụng các vật liệu mới.
T-14 Nga từng tham chiến tại Syria; Nguồn: imgur.com |
Tổ hợp phòng thủ chủ động Afganit (KAZ) thế hệ mới có khả năng đảm bảo an toàn cho bộ binh phối thuộc; trang bị kỹ thuật có thể làm mù xe tăng địch và tên lửa chống tăng có điều khiển bằng cách sử dụng màn khói chứa các hạt che chắn phần lớn các dải bước sóng. Nhờ kết hợp vỏ giáp gốm-kim loại tốt nhất, tổ hợp phát hiện các mục tiêu... cùng tính cơ động và khả năng việt dã cao truyền thống của xe bọc thép Nga, T-14 là một phương tiện chiến đấu đáng gờm, có khả năng bảo vệ cao với sức mạnh tấn công ấn tượng, được trang web có uy tín The National Interest (Mỹ) nhiều lần mô tả là “xe tăng tốt nhất thế giới”.
2. Leopard-2
Đã trở thành một trong những thương hiệu hàng đầu, chiến tăng Đức phiên bản hiện đại hóa mới nhất là A7+ và A7V chiếm các vị trí hàng đầu trong các xếp hạng xe tăng khác nhau. Phiên bản mới nhất của Leopard 2 sẽ giữ lại pháo nòng trơn 120mm Rheinmetall với chiều dài gấp 55 cỡ nòng và động cơ diesel 1.500 mã lực, giúp chiếc tăng khá lớn này có tính cơ động cao.
Leopad 2 dạn dày trận mạc; Nguồn: defensenews.com |
Những nâng cấp chính theo tiêu chuẩn A7+ liên quan đến các thiết bị điện tử của xe, cũng như việc tăng cường giáp bảo vệ và áp dụng lớp phủ ngụy trang đa phổ Saab Barracuda. Chiếc xe tăng này trong một thời gian dài nằm trong số tăng đắt nhất thế giới, giá của nó tại thời điểm này gần 9 triệu USD.
3. Abrams M1A2 SEP
Xe tăng chiến đấu chủ lực Mỹ phiên bản nâng cấp mới nhất M1A2 SEP V.3 (M1A2C) gần như ngang ngửa với Leopard 2 về giá cả. Gói hiện đại hóa này dự kiến tích hợp cho xe hệ thống phòng thủ chủ động mới, có khả năng làm mù đầu đạn dẫn đường bằng hồng ngoại cũng như một số hệ thống theo dõi và ngắm bắn tiên tiến của đối phương.
Abrams M1A2 từng tung hoành trên nhiều chiến trường; Nguồn: armyrecognition.com |
Tất cả xe tăng theo tiêu chuẩn mới sẽ được nhận công nghệ “tháp pháo kỹ thuật số” và một súng máy cỡ nòng lớn được điều khiển từ xa. Pháo chính 120mm sẽ không thay đổi, nhưng trong phiên bản mới nhất, xe tăng được bổ sung cơ số gồm các loại đạn tùy chọn tốt nhất hiện nay.
4. Т-90АМ
Т-90АМ Nga hiện đại hóa là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Abrams. Đối với một số cấu phần, phiên bản mới của T-90 được hợp nhất với khung gầm Armata, để không chỉ cải thiện các tính năng của xe mà còn giúp đảm bảo kỹ thuật-hậu cần trong tương lai. Ưu điểm chính của mẫu mới là mô-đun tháp chiến đấu mới với pháo cỡ nòng 125mm có độ chính xác cao, giáp nhiều lớp, khoang chứa đạn đặt phía sau - cách ly với khoang dành cho kíp xe, mô-đun chiến đấu với súng máy hạng nặng được điều khiển từ xa. Ngoài ra, xe cũng được trang bị thiết bị ngắm bắn chính xác hơn, liên lạc tốt hơn và động cơ 1.130 mã lực.
5. BM Oplot
Tăng chiếm vị trí cao này của Ucraina là phiên bản hiện đại hóa sâu của tăng T-80 (T-84) theo trường phái xe tăng Liên Xô. Mức độ đạt được của các chuyên gia Kharkov đi trước nhiều đối thủ cạnh tranh nổi tiếng, được minh chứng bằng các tính năng chiến-kỹ thuật cao của xe với khối lượng khiêm tốn 51 tấn, được trang bị một pháo nòng trơn KBAZ cỡ nòng 125mm cùng cơ cấu nạp đạn tự động, có thể bắn các tên lửa có điều khiển. Nó có khả năng bảo vệ cao nhờ vỏ giáp nhiều lớp, bảo vệ năng động Duplet và hệ thống phòng thủ chủ động Zaslon hiện đại.
6. K2 Black Panther
K2 Black Panther (Báo đen) của Hàn Quốc được phát triển bởi Rotem (Hyundai Motors), đã được đưa vào trang bị năm 2019 và liên tục giữ vị trí cao trong bảng xếp hạng xe tăng thế giới. Xe được kết nối với các thiết bị điện tử cực kỳ hiện đại, liên kết tất cả các hệ thống điện tử của xe tăng vào một mạng duy nhất và đảm bảo kết nối đầy đủ với tất cả các chức năng hỗ trợ khác trên chiến trường theo thời gian thực. Đặc điểm quan trọng của K2 là sự kết hợp giữa súng 120mm dựa trên Rh-120 của Đức với cơ cấu nạp đạn tự động để có tốc độ bắn đáng kinh ngạc - 15 viên/phút, và hệ thống phòng thủ chủ động hiện đại.
K2 - Black Panther - “ông vua” làng tăng Châu Á; Nguồn: reddit.com |
7. Challenger 2
Tăng chủ lực Challenger 2 LEP của Anh cũng đang phục vụ cho quân đội Hà Lan, được trang bị pháo 120mm L30A1 và cơ số gồm 52 viên đạn, là pháo duy nhất loại cỡ nòng này có rãnh xoắn được NATO sử dụng. Các chuyên gia đánh giá cao độ tin cậy và hiệu quả của khả năng bảo vệ động năng của xe. Xe được trang bị động cơ 1.200 mã lực, đảm bảo tốc độ tối đa 56km/h.
Challenger-2 - chiến tăng nổi tiếng của Anh; Nguồn: strategic-bureau.com |
8. AMX-56 Leclerc
Cấu hình thấp và bố trí tối ưu cho phép Leclerc đạt được mức bảo vệ cao với trọng lượng tương đối thấp của xe. Leclerc khác biệt so với các xe tăng chiến đấu lớn khác của NATO bởi cơ cấu nạp đạn tự động. Chiến tăng này được trang bị nhiều thiết bị điện tử khác nhau và được coi là thích nghi nhất với điều kiện tác chiến trong đô thị. Tăng AMX-56 Leclerc R hiện đại hóa của Pháp có thể tranh danh hiệu xe tăng đắt nhất với Leopard-2 và Abrams, được ước tính trị giá 10,6 triệu USD.
Chiến tăng nổi tiếng của Pháp AMX-56 Leclerc; Nguồn: oruzhie.info |
9. Type 99A2
Type 99A2 (ZTZ-99A2) được coi là một trong những xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại nhất của Trung Quốc, đồng thời đại diện cho sự phát triển của trường phái xe tăng T-72 Liên Xô. Được đưa vào biên chế năm 2011, Type 99 có vỏ giáp nhiều lớp với khả năng bảo vệ động năng cao. Trình độ phát triển cao của thiết bị điện tử Trung Quốc đã giúp trang bị cho xe các hệ thống liên lạc, điều hướng, nhắm mục tiêu và điều khiển hỏa lực tiên tiến. Kết hợp với pháo nòng trơn 125mm có thể nạp đạn tự động, động cơ 1.500 mã lực, xe tăng Trung Quốc này được coi là phương tiện chiến đấu rất đáng nể, về mặt nào đó, thậm chí còn vượt xa cả T-90MS của Nga.
10. Arjun Mark II
Xe tăng chiến đấu chủ lực Ấn Độ Arjun Mark II lần đầu tiên được ra mắt vào năm 2011 và qua một thời gian dài (đến năm 2017) đã được hoàn thiện. Xe tăng có hệ thống điều khiển hỏa lực khá hiện đại, hệ thống chế áp quang-điện tử, súng 12,7mm được điều khiển từ xa… Tuy nhiên, chiếc tăng có khả năng chiến đấu cao và được bảo vệ tốt này quá nặng, đã hạn chế đáng kể khả năng sử dụng nó trên chiến trường khu vực.
Arjun Mark II - niềm kiêu hãnh của Ấn Độ; Nguồn: armyrecognition.com |
Sự phát triển của xe tăng tương lai
Nhiều xe tăng hiện đại hoàn toàn xứng đáng để chiếm một vị trí trong bảng xếp hạng này. Trong số những chiếc thường góp mặt trong top 10 xe tăng chiến đấu tốt nhất thế giới, cần phải nhắc đến phiên bản mới nhất của xe tăng chiến đấu chủ lực Merkava Mk.4 (Israel). Nó có kết cấu khá đặc biệt tại thời điểm hiện tại với vị trí của khoang động cơ ở phía trước xe. Ở phía sau xe có một khoang trống - nơi có thể vận chuyển binh lính, sơ tán thương binh hoặc dự trữ đạn dược, biến Merkava thành một phương tiện chiến đấu đa năng có khả năng đóng vai trò cả xe tăng và xe bọc thép.
Chiến tăng chủ lực Israel Merkava Mk.4; Nguồn: militaryarms.ru |
Những phát triển tương đối mới được trình làng trong thập kỷ này là Type 10 Hitomaru của Nhật và Altay của Thổ Nhĩ Kỳ. Những chiếc xe tăng hỏa lực mạnh và khá hoàn thiện này dù chưa có được mức độ phổ biến cao như Leopards-2 của Đức, nhưng qua nhiều năm hoàn thiện, tính năng của chúng đã được cải thiện đáng kể. Do tính bảo mật, các đặc tính kỹ thuật của các xe tăng mới nhất như VT4 của Trung Quốc (MBT-3000) và Karrar của Iran, được đưa vào trang bị năm 2016, rất khó để đánh giá. Các chuyên gia lưu ý, trong thiết kế của chúng có mức độ ảnh hưởng đáng kể của T-90A, nhưng họ nghi ngờ việc cả hai chiếc tăng này có thể vượt qua “bản gốc” về khả năng chiến đấu, chưa nói đến các phiên bản tăng hiện đại hơn của Nga.
EMBT - xe tăng chiến đấu chủ lực tương lai của châu Âu; Nguồn: reddit.com |
Các mô hình nhiều hứa hẹn, trong đó có dự án EMBT (xe tăng chiến đấu chủ lực nâng cao của châu Âu) lần đầu tiên mô hình được tiết lộ vào mùa hè năm 2018, vẫn chưa có bất kỳ thông tin cụ thể nào. Sản phẩm hợp tác của các nhà sản xuất Leclerc và Leopard này được hứa hẹn sẽ được hoàn thiện không trước những năm 2030. Thông tin chi tiết hơn về “gói nâng cấp” tiếp theo của chiến tăng chủ lực Abrams (Mỹ) phiên bản M1A2D, dự kiến xuất hiện trong tương lai gần. Nhiều khả năng, phiên bản này sẽ thế chỗ Abrams mới hiện tại trong bảng xếp hạng 10 xe tăng tốt nhất thế giới vào năm 2020./.