Người bị VMDƯ có thể sống một thời gian dài mà không có biểu hiện nào của bệnh. Tuy nhiên các triệu chứng dị ứng sẽ xuất hiện khi có một số yếu tố thuận lợi như tiếp xúc quá lâu với các tác nguyên gây dị ứng, tinh thần căng thẳng, stress, yếu tố nội tiết (phụ nữ thời kỳ kinh nguyệt, tiền mãn kinh). Các loại dị nguyên gây VMDƯ là: phấn hoa, bụi nhà nấm mốc, bụi khói công nghiệp, lông thú chó, mèo, ngựa, các loại hóa chất. Những chất lạ trong thức ăn như sữa, trứng, các loại đậu, hải sản, các loại thuốc kháng sinh, xà phòng, chất tẩy rửa... đều có thể gây dị ứng. Tiền sử gia đình có vai trò rất quan trọng. Cha mẹ bị dị ứng có tỷ lệ con bị dị ứng cao.
Nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng.
Dấu hiệu nhận biết viêm mũi dị ứng
Ngứa mũi, liên tục chảy chất nhầy từ mũi. Cơn ngứa mũi thường xuất hiện sớm, nhất là ở trẻ em. Đôi khi, người bệnh ngứa cả mũi, mắt, họng hoặc cả ngoài da vùng cổ, da ống tai ngoài. Chảy nước mũi thường đi kèm với hắt hơi hoặc sau hắt hơi. Những cơn hắt hơi mang tính đột ngột, nhiều lần, hắt hơi liên tục, kéo dài nhiều phút và thường xuyên tái phát trong đợt dị ứng. Người bệnh bị chảy cả 2 bên mũi, nước mũi có màu trong suốt, loãng, không có mùi, do chảy nhiều nước mũi và sự phù nề của niêm mạc làm cho ngạt mũi, có khi ngạt hoàn toàn cả hai bên mũi. Người bệnh phải thở bằng miệng. VMDƯ khiến người bệnh bị nhức đầu, mệt mỏi, uể oải, giảm khả năng lao động chân tay, trí não. Một số trường hợp của đau ở vùng mũi, vùng xoang mặt và kèm theo cả rối loạn vận mạch vùng mặt.
Các triệu chứng phụ bao gồm: Bệnh nhân có thể bị chảy mũi sau họng, gây khịt mũi, hắng giọng và ho. Mũi nghẹt, phải thở bằng miệng gây viêm họng, khô họng, viêm thanh quản. Chóp mũi viêm đỏ và trầy da do chà xát thường xuyên vì ngứa. Mí mắt thường bị sưng nề, quầng thâm.
Viêm mũi dị ứng dễ nhầm với viêm xoang
Giống nhau
Cả VMDƯ và viêm xoang đều phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng người: Sức đề kháng kém, chức năng gan yếu, có dị hình như gai, lệch vách ngăn... rất dễ mắc viêm mũi dị ứng, viêm xoang mạn tính.
Khác nhau
Viêm mũi dị ứng: Bản chất của VMDƯ chính là sự phản ứng hệ miễn dịch của mũi xoang trước các tác nhân kích thích từ môi trường như: bụi bẩn, thời tiết, mùi lạ, nấm mốc, phấn hoa... Các tác nhân gây dị ứng có thể xâm nhập qua ba con đường: hít thở, ăn uống, qua da. Viêm mũi dị ứng gây nên bởi yếu tố di truyền. Người bị VMDƯ thường phát bệnh theo từng cơn, vào thời điểm chịu tác động của các tác nhân gây dị ứng. Ngoài cơn bệnh có thể cảm thấy hoàn toàn bình thường. Diễn biến của VMDƯ có thể là hàng tuần, hàng tháng, hàng năm, hoặc theo vùng miền...
Viêm xoang: Gây ra chủ yếu bởi vi khuẩn, viêm nhiễm, tổn thương... không giống như viêm mũi dị ứng phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người, cùng một tác nhân gây kích thích nhưng có người bị viêm mũi dị ứng, nhưng có người không bị. Viêm xoang có sự khác biệt, không có tính di truyền. Đặc biệt bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên, hay gặp nhất là ở độ tuổi trưởng thành, phổ biến là thành phần lao động. Người bị viêm xoang mạn tính lúc nào cũng cảm thấy khó chịu, mệt mỏi.
Đề phòng biến chứng của viêm mũi dị ứng
VMDƯ nếu không điều trị đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng như: Viêm xoang cấp và mạn tính do ứ đọng dịch tiết tạo thành các ổ viêm, tắc các lỗ thông xoang; polyp mũi - xoang. Do viêm nhiễm ở niêm mạc mũi và xoang mũi, tạo điều kiện vi khuẩn xâm nhập gây viêm họng, viêm thanh quản, viêm tai giữa. Do ngạt mũi, tắc mũi khiến người bệnh khó ngủ, chất lượng giấc ngủ kém, mệt mỏi, ảnh hưởng đến sinh hoạt và lao động... Ngoài ra, khi bị VMDƯ, nhiều người không chỉ ngứa mũi mà còn bị ngứa cả mắt, đỏ mắt và chảy nước mắt dễ nhầm với bệnh viêm kết mạc hoặc do bệnh nhân gãi và dụi mắt nhiều có thể gây xước giác mạc, ảnh hưởng đến thị giác của người bệnh. Ở trẻ em, VMDƯ thường gây ra viêm tai giữa.
Đặc biệt, VMDƯ có liên quan mật thiết với bệnh hen suyễn. Người bị VMDƯ có nguy cơ bị hen gấp 3 lần người bình thường. Do người bị VMDƯ thường chuyển từ thở mũi sang thở miệng, gây ảnh hưởng đường thở, từ đó dễ dẫn đến bệnh hen. Các yếu tố gây VMDƯ cũng thường là các yếu tố gây khởi phát cơn hen. Do đó, ở những bệnh nhân VMDU kéo dài sẽ có nguy cơ cao mắc hen hơn người bình thường và đối với bệnh nhân hen bị VMDƯ nếu không điều trị tốt thì các cơn hen sẽ bùng phát nặng hơn, nhất là khi chuyển mùa.
Lời khuyên của thầy thuốcCác trường hợp viêm xoang hoặc VMDƯ ban đầu thường tìm đến phương pháp dân gian như nước ép bưởi, nước nghệ xông cây hoa ngũ sắc... đến khi không khỏi mới tìm đến bệnh viện. Khi đó, rất khó khăn cho việc điều trị, bởi bệnh đã đi kèm nhiều biến chứng phức tạp. Do dó, cách phòng bệnh tốt nhất là nâng cao sức đề kháng của cơ thể, giữ ấm cơ thể khi trời trở lạnh, vệ sinh sạch sẽ môi trường sống và làm việc, tránh các dị nguyên... Khi mắc VMDƯ cần đi khám và dùng thuốc theo đúng chỉ định.