Phải hơn 1 tháng nữa mới tới tết Nguyên đán Quý Mão nhưng hiện nay, các vườn bưởi Diễn tại xã Tân Dân đã chín vàng. Năm nay, bưởi bắt đầu chín từ cuối tháng 10 âm lịch, sớm hơn mọi năm gần 1 tháng. Bưởi chín sớm khiến người dân phải thu hoạch sớm, giá cả hiện đang thấp hơn năm ngoái.
Có thâm niên hơn 12 năm trồng bưởi Diễn, đây là năm đầu tiên ông Nguyễn Xuân Linh (SN 1938, thôn Tân Tiến) chứng kiến quả chín sớm như vậy. Ông Linh cho hay: “Nhà tôi có hơn 50 gốc bưởi, dự kiến cho thu hoạch 6.000 - 7.000 quả. Hằng năm, khoảng cuối tháng 11 âm lịch, bưởi mới bắt đầu chín và được bán dần cho đến Tết, giá mỗi quả khoảng 25.000 - 30.000 đồng. Năm nay, bưởi chín sớm, bán trước tết nên giá thấp hơn, mỗi quả dao động từ 5.000 - 12.000 đồng”.
“Bưởi chín đến đâu thì bán dần đến đó, chúng tôi không dám để lại trên cây lâu bởi sợ thời tiết mưa rét, quả sẽ bị rụng, hỏng nhiều và ảnh hưởng đến sản lượng” - ông Linh chia sẻ thêm.
Cách đó không xa, vườn bưởi hơn 1.000 gốc của ông Trần Văn Ninh - Tổ trưởng Tổ hợp tác bưởi Trẫm Bàng ở thôn Trẫm Bàng cũng gặp tình cảnh tương tự. Ngoài ra, các vườn bưởi của 12 hộ dân trong tổ hợp tác cũng chín sớm và đang phải bán dần.
Không chỉ quả bưởi chín sớm mà ở một số cây, bưởi cũng đã ra hoa. Theo ông Ninh: “Ảnh hưởng bất thường của thời tiết đã tác động nghiêm trọng đến mùa vụ. Năm nay, sản lượng cây bưởi chưa ảnh hưởng nhiều nhưng bưởi chín sớm đột ngột trước vụ tết khiến giá bán ra đang thấp”.
Để có được giá bưởi cao hơn, ông Ninh cũng như nhiều hộ dân ở đây không bán trực tiếp cho thương lái đến mua tại vườn mà gửi vào các tỉnh, thành ở phía Nam nhờ người thân bán hộ.
“Không bán dần thì sợ bưởi rụng, mà bán thì giá thấp. Dù biết bưởi Diễn càng để héo vỏ càng ngọt nhưng “xấu mã”, giá bán cũng sẽ không cao. Vì vậy, chúng tôi bán dần và chỉ để lại một số cây già, khỏe và quả chưa quá chín để dành dịp tết. Từ nay đến tết, nếu thời tiết se lạnh, không mưa, không nắng thì bà con còn có hy vọng vào mùa bưởi” - ông Ninh bộc bạch.
Được biết, bưởi Diễn “bén” đất Tân Dân năm 2010, từ chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng của Hội Nông dân xã. Không phụ niềm tin của người dân, bưởi Diễn phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng Tân Dân, cây phát triển tốt, cho quả to, ngon, ngọt.
Bưởi Diễn là giống bưởi quý nhưng lại không cầu kỳ trong chăm sóc. Tuy nhiên, để quả bưởi đẹp màu hơn, người dân có thể bọc bưởi bằng các túi chuyên dụng.
Từ số ít hộ dân ban đầu, đến nay, hơn 700 hộ dân Tân Dân đã trồng bưởi Diễn và cho thu nhập khá. Hộ ít 5 - 7 cây, hộ nhiều hơn cả nghìn cây.
Năm 2020, bưởi Diễn được phân hạng, công nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh.
Trồng bưởi Diễn phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng của địa phương và cho hiệu quả kinh tế khá cao so với các loại cây trồng khác trên cùng một diện tích đất. Với việc được công nhận là sản phẩm OCOP, sản phẩm bưởi Diễn của Tân Dân ngày càng khẳng định được chỗ đứng trên thị trường và nâng cao thu nhập cho người dân. Trước hiện tượng bưởi chín sớm, chính quyền địa phương đang phối hợp với ngành chuyên môn hướng dẫn bà con cách chăm bón cây bưởi đúng kỹ thuật để đảm bảo mùa vụ sau giảm thiểu những rủi ro, tác động của thời tiết.