Hình ảnh mụn thịt khắp da mặt, tập trung nhiều nhất ở vị trí quanh mắt của một bệnh nhân được điều trị tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM - Ảnh: Bệnh viện cung cấp
BS CKI Lê Hữu Bách - trưởng phòng vật tư thiết bị y tế Bệnh viện Da liễu TP.HCM - cho biết mụn thịt có tên gọi khác là u ống tuyến mồ hôi (syringomas), gồm hai loại: tuyến eccrin đổ trực tiếp lên da và tuyến apocerin đổ vào cổ nang lông.
Đây là một bệnh tăng sinh lành tính, do các tuyến mồ hôi hoạt động quá mức bình thường. Bệnh có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào, mọi chủng tộc, cả nam lẫn nữ đều có thể bị. Tuy nhiên, theo thống kê, nữ sẽ mắc nhiều hơn nam và thường là sau độ tuổi dậy thì.
Hằng năm, tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM tiếp nhận hàng nghìn bệnh nhân tới khám và điều trị mụn thịt. Năm 2022 riêng điều trị u tuyến mồ hôi vùng quanh mắt hơn 4.000 ca, 4 tháng đầu năm 2023 điều trị gần 1.700 ca.
Mụn thịt mọc ngày càng nhiều do biết "nhảy"?
Bác sĩ Bách cho biết thêm, dù mụn thịt không gây đau ngứa, không đáng lo ngại và hầu như không gây hại gì nhiều nhưng chúng xuất hiện thành từng đám trên mặt, vùng quanh mắt, vùng cổ, ngực, nách, bụng, thậm chí ở bộ phận sinh dục…
Ngoài ra, chúng cũng thường mọc ở những nơi có nhiều nếp gấp trên cơ thể, vùng da hay bị chảy và bí mồ hôi, nhưng đa số mọc ở vùng da hở, đặc biệt vùng mặt và quanh mắt. Do đó gây mất thẩm mỹ rất nghiêm trọng, tác động đến tâm lý người bệnh và khiến họ kém tự tin khi giao tiếp.
Từ một nốt mụn thịt rất nhỏ ở đuôi mắt, sau một thời gian chúng phát triển to hơn - Ảnh: X.MAI
Giải thích thêm vì sao mụn thịt mọc nhiều hơn theo thời gian và có phải chúng biết “nhảy”, bác sĩ Bách lý giải: mụn thịt xuất phát từ cấu trúc phần phụ của da, ban đầu sẽ là những nốt nhỏ, rồi phát triển rất chậm trong thời gian dài.
Đây là một dạng tổn thương da thường sẽ không gây ra triệu chứng rõ rệt.
Do không được tư vấn và điều trị sớm, bệnh nhân cũng không biết cách phòng ngừa nên theo thời gian tình trạng bít tắc ngày càng nhiều lỗ chân lông dẫn đến gia tăng số lượng, kích thước, chứ không phải mụn thịt biết “nhảy” và lây lan như mọi người vẫn nghĩ.
Khi nào cần can thiệp?
Bác sĩ Bách khuyến cáo, mặc dù mụn thịt không ảnh hưởng gì nhiều đến sức khỏe nhưng làm mất thẩm mỹ, thiếu tự tin khi giao tiếp... Vì vậy khi trên da bạn xuất hiện những bất thường, bạn cần tới bệnh viện da liễu khám.
Các bác sĩ sẽ khám và tư vấn cho bạn để đưa ra hướng điều trị tốt nhất và sớm nhất, giúp làn da của bạn luôn mịn và tươi sáng.
Tại bệnh viện chuyên khoa, bệnh nhân sẽ được các bác sĩ khám kỹ và xác định có phải là u tuyến mồ hôi không, để tránh nhầm lẫn với một số bệnh như: mụn trứng cá, mụn hạt kê, mụn cóc phẳng, tăng sản bã nhờn... Từ đó sẽ có hướng điều trị phù hợp nhất.
Có nhiều phương pháp điều trị, loại bỏ mụn thịt tại bệnh viện nhưng phải đảm bảo thẩm mỹ cho bệnh nhân. Nếu bệnh nhân được điều trị sớm và đúng kỹ thuật thường không để lại sẹo, hạn chế tối đa mụn tái phát.
Thời tiết quá nóng tạo điều kiện mụn thịt phát triển Có nhiều nguyên nhân gây ra mụn thịt. Tùy nguyên nhân mà sẽ có phương pháp phòng ngừa phù hợp: - Yếu tố di truyền: Mụn thịt phát triển do chịu sự chi phối của yếu tố di truyền học. Khi những người thân trong gia đình bị bệnh, khả năng những người khác cũng xuất hiện các tổn thương này cao hơn. - Do sự rối loạn chuyển hóa của ống tiết mồ hôi dưới da: Khi các tế bào ống phát triển quá mức hay các tuyến mồ hôi phản ứng mất kiểm soát, dẫn đến hình thành các mô và khối u bất thường làm cản trở quá trình tiết mồ hôi ở da. - Do các tiền sử bệnh lý: Một số tiền sử bệnh lý có thể liên quan đến việc phát triển các khối u da có thể kể đến như đái tháo đường, hội chứng Down, hội chứng Ehlers Danlos (bệnh di truyền ảnh hưởng đến các mô liên kết hỗ trợ cho da, xương, mạch máu, các mô và cơ quan khác), hội chứng Marfan (dạng rối loạn di truyền ảnh hưởng đến mô liên kết của cơ thể). - Do các yếu tố về môi trường: Là một yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành mụn thịt. Nếu bạn là người thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cấu trúc da sẽ phải chịu sự phá hủy của nắng. Thời tiết quá nóng khiến cơ thể chúng ta phải tiết quá nhiều mồ hôi , lúc này các lỗ chân lông sẽ bị tắc nghẽn và tạo điều kiện thuận lợi để mụn thịt phát triển. BS.CKI Lê Hữu Bách |
