Hãng tin Sputnik ngày 28/6 dẫn thông báo từ văn phòng báo chí của Tập đoàn Quân sự-Kỹ thuật Liên bang Nga cho biết, nước này sẵn sàng chuyển giao hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 cho Iran. Tuy nhiên, Nga vẫn chưa nhận được đề nghị chính thức nào từ phía Tehran về một thỏa thuận như vậy.
"Chúng tôi sẵn sàng thảo luận việc chuyển giao hệ thống phòng không S-400 Triumph, kể cả chuyển tới Iran. Thiết bị này không phải chịu các hạn chế được nêu trong nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc ban hành ngày 20/6/2015.
Chúng tôi vẫn chưa nhận được đề nghị chính thức từ các đối tác của chúng tôi về vấn đề này", một đại diện của văn phòng báo chí Tập đoàn Quân sự - Kỹ thuật Liên bang Nga nói tại Diễn đàn Quân sự - Kỹ thuật quốc tế Army 2019, được tổ chức ở ngoại ô thủ đô Moscow, Nga.
Vị quan chức giấu tên đang nhắc tới Nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, được thông qua cách đây bốn năm nhằm chứng thực thỏa thuận hạt nhân ký giữa Iran và sáu quốc gia khác lúc đó, bao gồm Nga.
Hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga |
Thông tin trên đã phủ nhận nguồn tin của Bloomberg tiết lộ về việc Nga đã từ chối bán hệ thống S-400 cho Iran hồi tháng 5/2019. Theo Bloomberg, Nga cho rằng nếu hệ thống S-400 hiện diện trên đất Iran sẽ làm leo thang căng thẳng ở Trung Đông.
Về phía Tehran, cách đây không lâu, hãng tin RIA Novosti dẫn lời ông Ali Shamkhani, thư ký Hội đồng An ninh Tối cao Iran nhấn mạnh rằng, nếu mối đe dọa an ninh đối với nước này tăng lên, Tehran có thể xem xét việc mua các hệ thống phòng không S-400 của Nga.
"Iran luôn có sự hợp tác sâu rộng với Nga trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh. Nếu các đánh giá về lĩnh vực ngành quốc phòng Iran cho thấy cần có S-400, chúng tôi sẽ ứng xử như với S-300, nhất định chúng tôi sẽ đàm phán và đưa ra quyết định cùng với những người bạn Nga", ông Ali Shamkhani nói.
Vị quan chức cấp cao này cho biết, Iran không loại trừ khả năng sử dụng các hệ thống phòng không nước ngoài để bảo vệ không phận quốc gia. Tuy nhiên theo ông, hiện tại vẫn chưa xuất hiện những mối đe dọa thực sự đối với lãnh thổ Iran.
Cùng đưa ra quan điểm về vấn đề này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cho biết, Iran chưa đề nghị Nga bán tên lửa phòng không tầm xa S-400. Chúng tôi chưa có nhu cầu sở hữu hệ thống vũ khí này.
Giới quan sát cho rằng, không phải Iran không muốn sở hữu S-400, cũng không phải Nga không muốn bán S-400 cho Iran mà là chưa tới thời điểm để thực hiện tiến trình này. Thực tế, căng thẳng giữa Mỹ và Iran đang leo thang song vẫn trong tầm kiểm soát của các bên.
Quan hệ quốc phòng giữa Moscow và Tehran được đẩy mạnh trong nhiều năm qua với hàng loạt cuộc gặp cấp cao giữa quân đội hai nước, cũng như nhiều hợp đồng bán vũ khí và hợp tác kỹ thuật quân sự được thực hiện.
Iran đã mua và biên chế 4 tổ hợp phòng không tầm xa S-300PMU-2 vào năm 2015 sau khi Nga gỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí. Đây là một trong những tổ hợp phòng không uy lực nhất thế giới với khả năng phát hiện mục tiêu tàng hình, cũng là nền tảng để Moscow phát triển hệ thống S-400 Triumf.
Tầm bắn 200 km cho phép S-300PMU-2 bao trùm cả eo biển Hormuz và phần lớn vịnh Ba Tư, đủ sức đe dọa hoạt động của máy bay Mỹ ở Trung Đông khi nổ ra xung đột.