Người dân đã ổn định cuộc sống ở vùng tái định cư nhưng vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng trên mảnh đất của mình.
Gia đình ông Hoàng Văn Hoàn là một trong những hộ dân trong diện được di dời lên khu tái định cư Đập Mưng tránh lũ. Sau gần 8 năm về nơi ở mới, mặc dù gặp nhiều khó khăn như thiếu nước sạch, ở xa nơi sản xuất, nhưng gia đình ông đã nỗ lực vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống. Hiện tại ông đã có một khu vườn nhỏ được quy hoạch đẹp với nhiều loại cây ăn quả đã cho thu hoạch; nhà cửa cũng đã được xây dựng khang trang.
Tuy nhiên, điều làm ông trăn trở, lo lắng là đến nay, gia đình ông và nhiều hộ dân ở đây vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận QSDĐ trên chính mảnh đất của mình, dẫn đến nhiều thiệt thòi, hệ lụy.
Ông Hoàng Văn Hoàn (người đứng phía ngoài) mong muốn được cấp bìa đỏ để thế chấp ngân hàng, vay vốn mở rộng sản xuất.
“Không có sổ đỏ, chúng tôi không có điều kiện tiếp cận nguồn vốn ngân hàng để đầu tư xây dựng chuồng trại chăn nuôi hoặc phát triển kinh tế vườn” - Ông Hoàng Văn Hoàn bày tỏ.
Còn anh Trần Văn Hồng di dời lên sinh sống ở khu tái định cư với 2 bàn tay trắng. Sức khỏe yếu, sau 8 năm vật lộn mưu sinh, gia đình anh vẫn đang phải sống trong ngôi nhà tranh tre dột nát. Và cũng chừng ấy năm, gia đình anh mong mỏi có tấm giấy chứng nhận QSDĐ, thế chấp vay vốn ngân hàng để làm ngôi nhà ổn định cuộc sống. "Nếu không có bìa đỏ để thế chấp vay vốn thì không biết bao giờ tôi mới có được căn nhà để che mưa, che nắng” - anh Trần Văn Hồng chia sẻ.
Chưa có giấy chứng nhận QSDĐ để thế chấp vay vốn ngân hàng, gia đình anh Trần Văn Hồng chưa thể xây nhà kiên cố.
Khu tái định cư Đập Mưng với tổng diện tích 26 ha được hoàn thiện và bắt đầu tổ chức di dân đợt 1 vào năm 2011. Đến năm 2013 hoàn thành việc di dời và thực hiện được mục tiêu giúp 46 hộ dân nơi rốn lũ Phương Điền thoát khỏi nguy cơ thiệt hại về người và tài sản mỗi khi có lũ lụt.
Tuy nhiên, trong thời gian qua mới chỉ có 7 hộ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; 39 hộ dân còn lại vẫn phải sống trên các thửa đất vô chủ. Không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, người dân nghiễm nhiên bị mất đi nhiều quyền lợi ngay trên chính mảnh đất của mình.
Nguyên nhân của thực trạng này, theo Chủ tịch UBND xã Phương Điền Nguyễn Văn Minh, vào thời điểm đó, căn cứ vào Quyết định 193/2006 và sau đó là Quyết định 1776/2012 của Thủ tướng Chính phủ, thì đối với các hộ dân có nơi ở ổn định, bị ảnh hưởng nặng nề do lũ lụt, sẽ được nằm trong diện di dời lên khu tái định cư sinh sống. Và tất cả 46 hộ di dời đều được thực hiện đúng quy định.
Theo quy định của Luật Đất đai, người dân tái định cư muốn có giấy chứng nhận QSDĐ nơi ở mới thì phải đổi trả giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nơi ở cũ. Tuy nhiên đối với hầu hết những hộ dân tái định cư tại khu vực Đập Mưng, đất đai chủ yếu được cha mẹ, gia đình cắt cho trong vườn để tách hộ nhưng lại không làm "bìa đỏ". Vì vậy, họ không có "bìa đỏ" của nơi ở cũ để đổi lấy bìa đỏ của đất tái định cư. Đây là điểm vướng lớn nhất, dẫn đến việc xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân nơi đây không thể thực hiện được.
Cần sớm tháo gỡ khó khăn để người dân ở Khu tái định cư Đập Mưng yên tâm xây dựng cuộc sống ở quê hương mới.
Về giải pháp cho thực trạng này, Phó Chủ tịch UBND huyện Hương Khê Nguyễn Văn Việt cho biết, sẽ rà soát và thống kê các hộ dân tái định cư chưa được cấp bìa đỏ. Đồng thời đối chiếu với các quy định của Luật Đất đai và các mục tiêu, tiêu chí của Đề án xây dựng khu tái định cư để sớm có giải pháp phù hợp, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân. Được biết, việc giải quyết cấp quyền sử dụng đất cho người dân tái định cư Phương Điền đang được huyện Hương Khê và xã Phương Điền triển khai.
Đây là những giải pháp cần thiết và cấp bách cần phải thực hiện ngay vì quyền lợi của người dân tái định cư. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng, nếu như ngay từ đầu, trong kế hoạch di dân tái định cư, có sự tính toán và giải quyết hợp lý của chính quyền các cấp ở huyện Hương Khê, thì chắc chắn người dân sẽ không phải mòn mỏi đợi chờ được cấp quyền sở hữu cho chính mảnh đất của mình trong suốt nhiều năm qua.
