Sinh ra và lớn lên ở thôn Đại Nghĩa, xã Đức Yên, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh, ngay từ lúc còn nhỏ, cụ ông Nghiêm Sỹ Ái vốn là người yêu thích văn học, nhất là thể loại thơ.
Thời ấy, gia đình cụ Ái làm nghề hàng mã, thường nhập các loại sách vở cũ từ Nghệ An về để sản xuất mặt hàng này.
Trong số các loại sách vở cũ mà gia đình mang về, có không ít cuốn sách về văn học, thơ ca. Khi nhìn thấy loại sách mà mình yêu thích, cụ Ái đã xin cha mẹ giữ lại để đọc.
Với trí nhớ tốt, chỉ cần đọc qua vài lần là cụ Ái đã thuộc lòng các bài thơ trong sách cũng như lịch sử ra đời của tác phẩm đó. Và cứ thế, qua nhiều thời gian, số lượng các tác phẩm thơ ca mà cụ thuộc lòng lên tới cả nghìn bài.
Cụ ông Nghiêm Sỹ Ái nay đã 79 tuổi nhưng vẫn có thể nhớ cả nghìn bài thơ đã thuộc trước đó
Theo chia sẻ của cụ Ái, chính nhờ đọc được nhiều tác phẩm văn học, nhất là trong giai đoạn 1930 – 1975, giúp cho cụ sớm xác định được tư tưởng, có lòng yêu nước nồng nàn. Chính vì thế, vào năm 1968, cụ Ái đã xung phong vào bộ đội, tham gia chiến đấu chống giặc Mỹ xâm lược ở chiến trường B (miền Nam).
Vào ngày chính quyền gặp gỡ, động viên các thanh niên chuẩn bị lên đường nhập ngũ, cụ Nghiêm Sỹ Ái đã tự sáng tác “Bài thơ ca ngợi” với nội dung khích lệ tinh thần sẵn sàng chiến đấu cho những tân binh.
“Trong mỗi cuộc hành quân xa hoặc chiến đấu dài ngày, các đồng đội thường mệt, đói và buồn ngủ, những lúc như thế, tôi thường đọc các bài thơ về cách mạng để giúp mọi người có thêm động lực chiến đấu” - cụ Nghiêm Sỹ Ái chia sẻ.
Năm 1974, cụ Nghiêm Sỹ Ái xuất ngũ về địa phương sinh sống, làm ăn. Tới thời điểm này, hai vợ chồng cụ đã có với nhau 7 người con.
Nay đã 79 tuổi, sức khỏe không còn được tốt như trước nhưng với “trí nhớ như máy ghi âm”, cụ Ái vẫn nhớ hầu hết các tác phẩm thơ ca đã thuộc lòng từ hàng chục năm trước.
Ông Đinh Quang Lân nể phục trí nhớ như máy ghi âm của cụ Ái
Là hàng xóm của cụ Nghiêm Sỹ Ái, ông Đinh Quang Lân - Hội viên Hội Văn học nghệ thuật Hà Tĩnh thường có những buổi trò chuyện với cụ ông 79 tuổi. Chủ đề mà 2 người trao đổi xoay quanh về thơ ca và cụ Ái cũng rất hay đọc các bài thơ mà mình thuộc cho người bạn hàng xóm nghe.
“Cụ Nghiêm Sỹ Ái có trí nhớ rất tuyệt vời. Việc thuộc nhiều bài thơ thì có thể có nhiều người làm được, nhưng trải qua hàng chục năm mà vẫn nhớ cả nghìn bài thơ thì có lẽ chỉ có cụ Ái mới nhớ được. Nếu ai có thời gian tìm tới nhà cụ Ái thì sẽ được nghe đọc thơ miễn phí cả tuần chưa hết” - ông Đinh Quang Lân chia sẻ.
