Ông Trần Văn Tình - Trưởng thôn Trung Nam, xã Lưu Vĩnh Sơn: Là vùng thuần nông, điều kiện kinh tế còn khó khăn nên người dân mong muốn được tỉnh hỗ trợ thêm phần xi măng đối với phần đường vượt quá tiêu chuẩn tối thiểu.
Năm 2018, người dân thôn Trung Nam, xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà đã đồng thuận đóng góp tiền mặt, ngày công xây dựng đường trục thôn bằng bê tông xi măng dài hơn 500m, mặt đường rộng 3,5m, đáp ứng tiêu chí đường trục thôn trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Tuy nhiên, sau khi đưa vào sử dụng, người dân cảm thấy có những bất cập, đó là mặt đường khá hẹp, phương tiện cơ giới đi ngược chiều rất khó tránh nhau.
Trước tình hình đó, đầu năm 2020, người dân thôn Trung Nam đã họp bàn, đi đến thống nhất tiếp tục hiến đất, mở rộng đường lần 2 từ 3,5m lên 5,5m để đảm bảo giao thông thuận lợi. Điều người dân băn khoăn là theo cơ chế hỗ trợ xi măng của tỉnh chỉ tính hỗ trợ đối với chiều rộng mặt đường trục thôn là 3,5m.
Đường trục thôn Kim Sơn, xã Lưu Vĩnh Sơn đang cần được đổ bê tông mở rộng thêm mỗi bên 1m để đảm bảo yêu cầu phát triển
Ông Trần Văn Tình - Trưởng thôn Trung Nam, xã Lưu Viĩnh Sơn cho biết, mặc dù mới hiến đất, đóng góp kinh phí khá lớn để làm đường lần 1 nhưng khi bàn việc mở rộng đường lần 2, ai cũng đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, là vùng thuần nông, điều kiện kinh tế còn khó khăn nên người dân mong muốn được tỉnh hỗ trợ thêm phần xi măng đối với phần đường vượt quá tiêu chuẩn tối thiểu.
Thực tế hiện nay, nhiều địa phương có chủ trương xây dựng, nâng cấp mặt đường với quy mô lớn hơn quy mô tối thiểu theo quy định, tiêu biểu như các huyện: Thạch Hà, Nghi Xuân, Can Lộc, thị xã Kỳ Anh... Điều này đồng nghĩa với việc các địa phương và người dân phải bỏ thêm một phần không nhỏ kinh phí ngoài phần hỗ trợ của tỉnh.
Nhiều đường trục thôn ở xã Hương Trà (Hương Khê) đươc nâng cấp, mở rộng hơn chuẩn quy đinh
Theo Bí thư huyện ủy Thạch Hà Trần Nhật Tân, để động viên, khuyến khích các địa phương làm đường bê tông, đáp ứng định hướng phát triển lâu dài, tỉnh cần xem xét điều chỉnh chính sách hỗ trợ xi măng làm đường bê tông và nâng mức hỗ trợ nâng cấp, phục hồi mặt đường bê tông theo chiều rộng mặt đường thực tế, thay vì quy định mức hỗ trợ theo quy mô tối thiểu như hiện nay.
Theo quy định tại Quyết định số 05/2017/QĐ-UBND ngày 07/02/2017 của UBND tỉnh thì quy mô tối thiểu để đạt chuẩn NTM đối với đường trục thôn, ngõ phố 3,5m và đường ngõ xóm, nội đồng là 3m. Và, ngân sách tỉnh chỉ hỗ trợ đối với phần chiều rộng mặt đường theo quy mô tối thiểu, phần chiều rộng lớn hơn quy mô mặt đường tối thiểu ngân sách tỉnh không hỗ trợ.
Được biết, với cơ chế hỗ trợ xi măng, trong giai đoạn 2016 - 2019, mỗi năm, toàn tỉnh xây dựng, nâng cấp được khoảng 600 - 700 km đường bê tông xi măng các loại với quy mô đảm bảo đạt chuẩn NTM theo quy định. Tổng kinh phí ngân sách các cấp mua xi măng khoảng 380 tỷ đồng, trong đó ngân sách tỉnh hỗ trợ khoảng 174 tỷ đồng.
Người dân thôn Đông Thắng, xã Mai Phụ (Lộc Hà) chuẩn bị làm đường trục thôn bằng bê tông rộng 4,5m (rộng hơn tiêu chuẩn qui định 1m) nhưng chỉ được hỗ trợ xi măng theo tiêu chuẩn là 3,5 m.
Ông Phan Văn Trung – Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Tĩnh cho biết, việc đề xuất điều chỉnh mức hỗ trợ ngân sách tỉnh từ định mức tính theo mặt đường tối thiểu sang định mức tính theo quy mô chiều rộng mặt đường thực tế là phù hợp. Tuy nhiên, hiện nay, việc thực hiện kế hoạch năm 2020 với khối lượng thực hiện toàn tỉnh đạt gần 70%, trong đó, một số địa phương đã đạt khối lượng trên 80%. Nếu điều chỉnh mức hỗ trợ sẽ dẫn đến điều chỉnh tăng kinh phí phần ngân sách tỉnh hỗ trợ, trong khi đó thẩm quyền quyết định khi tăng mức hỗ trợ ngân sách tỉnh phải do Thường trực HĐND tỉnh quyết định.
Mặt khác, một số địa phương có thực hiện xây dựng mặt đường lớn hơn quy mô tối thiểu đã nhận xi măng và thi công hoàn thành công trình, hồ sơ giao nhận xi măng, thẩm định phê duyệt, mở mã số công trình, thanh toán qua Kho bạc Nhà nước đã thực hiện. Vì vậy, không thể sửa đổi lại hồ sơ sau khi có chủ trương hỗ trợ xi măng phần tăng thêm này. Bên cạnh đó, những địa phương có tiến độ triển khai chậm nếu được hưởng cơ chế này trong năm 2020 (tăng mức hỗ trợ ngân sách tỉnh) thì sẽ không công bằng đối với những địa phương đã triển khai sớm, có khối lượng thực hiện lớn.
Do đó, theo Sở Giao thông vận tải, việc điều chỉnh mức hỗ trợ ngân sách tỉnh theo quy mô thực tế được áp dụng từ năm 2021 là hợp lý.