Kênh N1 được hoàn thành vào năm 1987 với chiều dài gần 10 km, là công trình dẫn nước tưới từ hồ chứa nước Sông Rác đi qua địa bàn các xã: Kỳ Phong, Kỳ Bắc, Kỳ Tiến, Kỳ Giang và Kỳ Phú.
Từ khi ra đời, Kênh N1 đã làm tốt chức năng đảm bảo nguồn nước tưới cho các địa phương. Tuy nhiên, tuyến kênh này cũng “bất đắc dĩ” trở thành nơi xả rác thải sinh hoạt hằng ngày của người dân, gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng.
Người dân thường xuyên phải vớt rác trên dòng kênh nhưng không xuể do lượng rác từ thượng nguồn đổ về quá lớn.
Do toàn tuyến kênh không có nắp đậy, cộng với ý thức của một số người dân hạn chế nên tuyến kênh phải “cõng” một lượng rác “lớn dần đều” khi đi qua các địa phương và cuối cùng đổ ở điểm cuối nguồn thuộc thôn Phú Thượng, xã Kỳ Phú.
Đặc biệt, tại điểm giao cắt giữa Kênh N1 và tuyến đường liên xã, do miệng cống nhỏ nên phần lớn lượng rác thải sinh hoạt, xác súc vật bị ứ đọng và dày lên từng ngày, bốc mùi hôi thối nồng nặc, nhất là vào mùa nắng nóng.
Lòng kênh N1 luôn trong tình trạng rác thải dồn ứ.
Người dân ở đây đã thay phiên nhau thu dọn; thôn Phú Thượng cũng định kỳ tổ chức lao động dọn dẹp và vận chuyển rác đến nơi tập kết nhưng không xuể bởi lượng rác ngày một nhiều.
Ông Nguyễn Thanh Bình - người dân thôn Phú Thượng bức xúc: “Nhà tôi cũng như nhiều hộ dân thôn Phú Thượng đã phải chịu cảnh ô nhiễm bao năm nay. Những tưởng qua bao nhiêu lần đề xuất, kiến nghị, bà con sẽ thoát được cảnh sống ngột ngạt này, tuy nhiên, không những không được cải thiện mà tình trạng ô nhiễm ngày càng nặng nề hơn”.
Một đoạn lòng kênh dài bị tắc nghẽn do rác thải.
Cùng chung tâm tư của người dân, Bí thư Chi bộ thôn Phú Thượng Hoàng Văn Lập cho biết: "Không chỉ gây ô nhiễm môi trường, tuyến kênh không có nắp đậy còn thường xuyên tiềm ẩn nguy hiểm đối với người dân, đặc biệt là trẻ em.
Video: Người dân và cán bộ thôn Phú Thượng bức xúc về tình trạng ô nhiễm môi trường trên kênh dẫn nước N1.
Lâu nay, việc khắc phục ô nhiễm trên tuyến kênh này chủ yếu chờ vào công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức nhưng hầu như không có tác dụng. Về lâu dài, các cấp, ngành cần phải có giải pháp triệt để hơn; trong đó, việc đậy nắp cho toàn tuyến kênh vẫn là giải pháp tối ưu nhất”.
Giải pháp đậy nắp cho toàn tuyến kênh được coi là tối ưu nhất để hạn chế tình trạng ô nhiễm, đồng thời đảm bảo an toàn cho người và gia súc.
Việc người dân và cán bộ thôn Phú Thượng có ý kiến về ô nhiễm môi trường trên tuyến kênh N1 là hoàn toàn có cơ sở. Nếu tình trạng này không được giải quyết thì không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sức khỏe của người dân mà còn ảnh hưởng đến nhiệm vụ xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu của thôn Phú Thượng nói riêng và xây dựng NTM của xã Kỳ Phú nói chung.