Ông Dương Quốc Hoàn (tổ dân phố 10, phường Bắc Hà, TP Hà Tĩnh) có mảnh vườn với diện tích 245m2, được hình thành từ trước năm 1980. Đến năm 1995, gia đình ông Hoàn chuyển nhượng cho bà Trần Thị Lài một phần diện tích 105m2 (mặt tiền 6m và sâu 17,5m). Tuy nhiên, sau khi nhận chuyển nhượng lô đất nói trên, bà Lài không xác định ranh giới thực địa, cắm mốc và nhiều năm liền đưa vào sử dụng.
Ông Dương Quốc Hoàn cắt 0,4m chiều rộng phía sau cho bà Lài
Đến khoảng những năm 2004 – 2005, bà Lài mới phát hiện ra lô đất của mình không còn đủ diện tích, kích thước như khi nhận chuyển nhượng. Cụ thể là phía trước mặt tiền chỉ còn lại 5,8m, chiều rộng phía sau chỉ còn 5,2m. Cho rằng, hiện trạng lô đất của mình bị thu hẹp là do ông Hoàn lấn chiếm, bà Lài đã nhiều lần kiến nghị lên UBND phường và không hợp tác trong quá trình làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Hoàn.
Tuy nhiên, trên thực tế, ngôi nhà ông Hoàn đang ở (tiếp giáp với lô đất của bà Lài – như trong hồ sơ chuyển nhượng) lại được xây dựng từ những năm 1990. Có nghĩa là, qua kiểm tra thực địa và hồ sơ pháp lý, không có căn cứ chứng minh việc ông Hoàn lấn chiếm đất của bà Lài.
Không ai chịu ai, mâu thuẫn kéo dài dù đã được UBND phường, tổ dân phố nhiều lần đứng ra hòa giải. Bà Lài cho rằng, lô đất của mình “thiếu trước, hụt sau” nên yêu cầu ông Hoàn phải chia thêm cho một phần đất phía sau nhưng ông Hoàn không đồng ý vì “vướng quy hoạch nhà ở” và “mất đất”. Thậm chí, ngay cả khi hộ bà Trần Thị Thanh Chương (có đất liền kề lô đất của bà Lài) có thiện chí nhường một phần đất chiều rộng (không thu tiền) cho hộ bà Lài thì mâu thuẫn vẫn chưa được hóa giải.
Trước thực tế đó, nhằm giải quyết tranh chấp, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho các hộ gia đình và góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, UBND phường Bắc Hà đã thành lập tổ công tác và quyết liệt vào cuộc. Rất nhiều cuộc tiếp xúc, tuyên truyền, vận động, phân tích rõ thiệt hơn đã diễn ra. Nhiều chứng cứ, chứng lý được đưa ra để chứng minh, làm rõ nguyên nhân, xác định trách nhiệm, phần lỗi của các bên.
Cuối cùng, các gia đình đã “xiêu lòng”, đồng ý “mỗi người thiệt một tí” để giải quyết mâu thuẫn. Trong cuộc hòa giải do UBND phường tổ chức mới đây, hộ ông Hoàn đã đồng ý cắt thêm 0,4m chiều rộng phía sau cho bà Lài. Đặc biệt, dù không có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan nhưng được sự vận động tích cực của tổ công tác, chủ sử dụng lô đất liền kề (trước là bà Chương, sau này chuyển nhượng lại cho chị Huyền) cũng đã đồng ý cắt chuyển 0,4m dài để cho mảnh đất của bà Lài “vuông vắn, đủ diện tích sử dụng”. Theo đó, lô đất của ông Hoàn phía trước là 8,05m, phía sau còn 7,05m; lô đất của bà Chương rộng còn 6,6m và lô đất của bà Lài phía trước tăng lên đến 6,2m, phía sau tăng lên đến 5,55m. Vụ việc mâu thuẫn sau hàng chục năm cuối cùng đã được giải quyết một cách êm thấm.
Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND phường Bắc Hà Trần Viết Minh cho biết: “Đây là một trong 7 vụ hòa giải thành của phường Bắc Hà tính từ đầu năm 2016 đến nay. Điều này chứng tỏ, cùng với nỗ lực của cấp ủy, chính quyền địa phương, tinh thần trách nhiệm, ý thức tuân thủ pháp luật của người dân trên địa bàn đã có nhiều chuyển biến tốt. Các vụ việc mâu thuẫn được giải quyết từ cơ sở vừa thể hiện được vai trò quản lý nhà nước của các cấp chính quyền, vừa hạn chế thấp nhất những thiệt hại về công sức, thời gian, chi phí của các bên liên quan. Và quan trọng nhất là qua hòa giải thành, có thể hàn gắn, thắt chặt thêm tình làng, nghĩa xóm, góp phần giữ vững tình hình an ninh trật tự cơ sở”.