(Baohatinh.vn) - Ông quê ở xã Sơn Mỹ (nay là xã Tân Mỹ Hà), huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Ông có công trực tiếp xây dựng Thông tấn xã Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam, là cán bộ thông tấn đầu tiên hy sinh trong kháng chiến chống Pháp.
Cán bộ thông tấn đầu tiên hy sinh trong kháng chiến chống Pháp là ai?
Giải thích
Nhà báo Trần Kim Xuyến sinh năm 1921 tại xã Sơn Mỹ (nay là xã Tân Mỹ Hà), huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Lớn lên giữa những ngày sôi động của phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh, ông Trần Kim Xuyến đã chứng kiến khí thế cách mạng sục sôi của giai cấp công nhân, nông dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và sớm giác ngộ cách mạng. Là người ham hiểu biết, luôn cố gắng trong học tập, ông tốt nghiệp Trường Quốc học Vinh (Nghệ An) với kết quả cao. Sau đó, ông Trần Kim Xuyến thi vào ngạch thông phán, được bổ nhiệm làm việc ở Tòa sứ tỉnh Bắc Giang. Trong thời gian này, ông vừa bí mật hoạt động cách mạng, vừa công khai hoạt động xã hội. Nhà báo Trần Kim Xuyến hy sinh năm 1947, khi mới 26 tuổi. Ông là nhà báo đầu tiên của Việt Nam Thông tấn xã (nay là TTXVN), cũng là một trong những nhà báo đầu tiên của nền báo chí cách mạng Việt Nam hy sinh trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Ông được xem là một tấm gương, niềm tự hào của giới báo chí Việt Nam.
Nhà báo Trần Kim Xuyến từng bị thực dân Pháp bắt và giam giữ tại nhà tù nào?
Giải thích
Năm 1943, ông Trần Kim Xuyến về Hà Nội hoạt động cách mạng. Năm 1944, ông bị thực dân Pháp bắt giam ở nhà tù Hỏa Lò. Nhật đảo chính Pháp ngày 9/3/1945, ông Trần Kim Xuyến cùng một số đồng chí tổ chức vượt ngục, đẩy mạnh tuyên truyền cách mạng, chuẩn bị Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội.
Nhà báo Trần Kim Xuyến được bổ nhiệm làm lãnh đạo đầu tiên của Việt Nam Thông tấn xã (nay là TTXVN) vào năm nào?
Giải thích
Tháng 8/1945, sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, ông Trần Kim Xuyến được cử giữ chức Đổng lý Văn phòng (Chánh Văn phòng) Bộ Tuyên truyền. Bộ Tuyên truyền có đơn vị trực thuộc là Nha Thông tin và nhà báo Trần Kim Xuyến được cử làm Phó Giám đốc Nha Thông tin Việt Nam, trực tiếp phụ trách Việt Nam Thông tấn xã (nay là Thông tấn xã Việt Nam). Là cán bộ cốt cán, ông Trần Kim Xuyến cũng được giao trọng trách đặc biệt, đó là tham gia chuẩn bị phục vụ lễ Tuyên ngôn Độc lập, ra mắt Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Ông Trần Kim Xuyến và các ông Nguyễn Huy Tưởng, Lưu Văn Lợi... phụ trách việc thông tin, làm các khẩu hiệu theo 3 thứ tiếng (Việt, Anh, Pháp) dán trên băng-rôn đỏ treo quanh khu vực lễ đài; chuẩn bị âm thanh, micro cho Bác Hồ phát biểu. Cùng với các ông Trần Lâm và Chu Văn Tích, ông Trần Kim Xuyến còn được Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ thị tham gia thành lập Ðài Phát thanh quốc gia, nay là Ðài Tiếng nói Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của ông, ngày 15/9/1945, từ Đài phát sóng vô tuyến Bạch Mai, những bản tin mang ký hiệu VNTTX, VNA, AVI bằng 3 thứ tiếng (Việt, Anh, Pháp) được phát đi toàn thế giới với nội dung: toàn văn bản Tuyên ngôn độc lập lịch sử và danh sách các thành viên Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, thông báo với thế giới sự ra đời của nước Việt Nam mới. Đó là những bản tin được phát sóng đầu tiên của Việt Nam Thông tấn xã. Tháng 1/1946, ông được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa I - tỉnh Bắc Giang và là một trong những đại biểu trẻ nhất của Quốc hội.
Bài phỏng vấn Bác Hồ vào năm 1946 được nhà báo Trần Kim Xuyến thực hiện trong dịp đặc biệt nào?
Giải thích
Sau hơn 3 tháng thăm Cộng hòa Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh về nước, kết thúc chuyến thăm ngoại giao đầu tiên của Người trên cương vị nguyên thủ quốc gia của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Chuyến thăm này là một trong những hoạt động đối ngoại quan trọng nhất của Chính phủ ta trong thời kỳ 1945-1946. Khi Bác Hồ trở về trên tàu Dumont d’Urville của Hải quân Pháp, đồng chí Trần Kim Xuyến vinh dự có mặt trong đoàn của Trung ương đón Bác và chỉ đạo đưa tin tường thuật lễ đón Bác. Phó Giám đốc Nha Thông tin Việt Nam cũng trực tiếp phỏng vấn Bác Hồ về chuyến thăm Pháp. Tháng 12/1946, kháng chiến toàn quốc bùng nổ, nhà báo Trần Kim Xuyến tham gia tổ chức di chuyển toàn bộ cơ sở vật chất kỹ thuật, tài liệu quan trọng của Nha Thông tin Việt Nam từ Hà Nội về vùng hậu phương của ta ở chùa Trầm, xã Ngọc Sơn (nay là thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ, Hà Nội) để tiếp tục phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng và Bác Hồ. Ngày 3/3/1947, phát hiện đài phát sóng của ta ở chùa Trầm, thực dân Pháp huy động quân giới ào ạt tấn công. Đồng chí Trần Kim Xuyến đạp xe đi các nơi để chỉ huy việc sơ tán tài liệu. Ông bình tĩnh đưa tài liệu đến chỗ kín đáo. Khi vừa hoàn thành nhiệm vụ thì bị trúng đạn liên thanh của quân Pháp, hy sinh tại Đầm Sen, xã Ngọc Sơn. Được tin nhà báo Trần Kim Xuyến hy sinh, Bác Hồ đã khóc. Trong Giấy truy tặng ngày 19/3/1947 của Bộ Nội vụ ghi rõ công lao của ông: “Lúc còn sống, Trần Kim Xuyến là một cán bộ mẫn cán, nhiều năng lực và sáng kiến, có công lớn trong tổ chức Nha Thông tin Việt Nam. Trong trường hợp nguy hiểm, ông đã nêu gương can đảm, tận tâm mà hy sinh vì chức vụ”. Ngày 23/4/1949, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 32/SL về việc truy tặng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất cho nhà báo Trần Kim Xuyến, ghi rõ công trạng: “Một cán bộ tuyên truyền có tài. Trước ngày Tổng khởi nghĩa mặc dầu Pháp, Nhật khủng bố và kiểm soát chặt chẽ đã tích cực hoạt động ở Thủ đô Hà Nội. Có công lớn trong việc xây dựng Nha thông tin và Đài Phát thanh tiếng nói Việt Nam”.
Tại Hương Sơn, con đường mang tên nhà báo Trần Kim Xuyến được gắn biển vào năm nào?
Giải thích
Vào tháng 6/2017, đúng dịp kỷ niệm 92 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2017), 70 năm Ngày Thương binh - liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2017), tại huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh - quê nhà của nhà báo Trần Kim Xuyến, Thông tấn xã Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức lễ gắn biển con đường mang tên ông. Đường Trần Kim Xuyến có chiều dài hơn 2km, rộng 12m, bắt đầu từ ngã tư thị trấn Phố Châu nối đường Hồ Chí Minh. Tại Thủ đô Hà Nội cũng có một con đường mang tên Trần Kim Xuyến tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy. Năm 2023, tên nhà báo liệt sĩ Trần Kim Xuyến cũng được đặt cho một con đường tại thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang. Trước đó, vào năm 2013, Nhà lưu niệm Nhà báo Trần Kim Xuyến đã khánh thành ở xã Sơn Mỹ (nay là xã Tân Mỹ Hà), huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh. Đây là nơi trưng bày những hiện vật, tài liệu quan trọng liên quan đến cuộc đời hoạt động của ông; trở thành địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước cách mạng cho thế hệ trẻ.
Ông quê huyện Can Lộc, Hà Tĩnh, làm quan dưới thời Vua Lê Hiển Tông nhà Lê Trung Hưng. Khi đi sứ phương Bắc, ông được Vua nhà Thanh phong làm Lưỡng quốc Đình nguyên Thám hoa và tặng áo cẩm bào.
“Tố Tâm” - một trong những tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam, tác phẩm đã đưa nhà văn quê Hà Tĩnh trở thành một trong những người mở đầu cho dòng tiểu thuyết lãng mạn hiện đại của văn học nước nhà.
Ông quê ở làng Cải Lương, tổng Phù Lưu, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh (nay là thôn Bắc Kinh, xã Ích Hậu, huyện Lộc Hà), là người kiến tạo, tổ chức và đặt nền móng vững chắc cho ngành Ngân hàng Việt Nam từ những ngày đầu thành lập.
Danh họa Nguyễn Phan Chánh quê ở phường Tân Giang, TP Hà Tĩnh. Ông được coi là người đặt nền tảng cho tranh lụa Việt Nam hiện đại. Lần đầu tiên công chúng Pháp biết đến tranh lụa Việt Nam là qua bút pháp của Nguyễn Phan Chánh.
Ông quê ở huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh. Trong lịch sử Việt Nam, chưa có một nhân vật nào có được huyền thoại, truyền thuyết về địa lý, phong thủy ảnh hưởng sâu sắc tới người dân, sống mãi với thời gian như ông.
Bà quê ở Đức Thọ, Hà Tĩnh; là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên đỗ thủ khoa Tiến sĩ Luật học ở Pháp; được Trung tâm Tiểu sử quốc tế bầu chọn là “Người phụ nữ quốc tế của thiên niên kỷ”…
Trong suốt cuộc đời hoạt động của mình, Bác Hồ luôn gắn bó với báo chí, coi báo chí là phương tiện quan trọng để thực hiện thành công cuộc cách mạng của Nhân dân ta. Bác cũng chính là người đã sáng lập ra tờ báo đầu tiên của nền báo chí cách mạng Việt Nam.
Năm 26 tuổi, ông được bổ nhiệm là Bộ trưởng Canh nông (nay là Bộ NN&PTNT) trong Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông là một trong những nhà thơ lớn, nhà hoạt động văn hóa xuất sắc của Việt Nam thế kỷ XX.
Tiến sĩ Toán học đầu tiên của Việt Nam sinh ngày 29/3/1918 tại Trung Lễ (nay là xã Lâm Trung Thủy, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh). Ông là một trong số những nhà khoa học tiêu biểu nhất của Việt Nam thế kỷ XX.
Đại Hội đồng Liên hợp quốc lấy ngày 20/3 hằng năm là Ngày Quốc tế hạnh phúc (International Day of Happiness) nhằm tôn vinh, phát triển và nâng cao giá trị hạnh phúc trên toàn cầu.
Người đoàn viên thanh niên cộng sản này quê ở Việt Xuyên (nay là xã Việt Tiến), huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh. Anh nổi tiếng với câu nói: “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”.
Vị quý phi này nổi tiếng thông tuệ, lại có dung mạo xinh đẹp. Bà đã soạn thảo 10 kế trị nước, an dân dâng vua Trần Duệ Tông. Sau khi mất, linh cữu quý phi được an táng tại vùng cửa biển TX Kỳ Anh, Hà Tĩnh ngày nay.
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1724-1791) là một đại danh y - nhà văn lớn - nhà văn hóa xuất sắc của dân tộc. Cuộc đời ông chủ yếu gắn bó vùng đất quê ngoại ở Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh - nơi ông không màng đến công danh phú quý, tập trung nghiên cứu y học.
Tổng Bí thư Trần Phú (quê Tùng Ảnh, Đức Thọ, Hà Tĩnh) là học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh - người dự thảo bản Luận cương Chính trị tháng 10/1930 của Đảng, xác định con đường phát triển của Cách mạng Việt Nam.
